ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಂಬಾನಿ-ಅದಾನಿ ಒಪ್ಪಂದ: ಈ ಇಬ್ಬರು ಕೋಟ್ಯಾಧಿಪತಿಗಳ ಹೂಡಿಕೆ ಅಂತಹ ಅಚ್ಚರಿ ಅಲ್ಲ ಯಾಕೆ?

ನವದೆಹಲಿ: ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿ ಮುಖೇಶ್ ಅಂಬಾನಿ ನೇತೃತ್ವದ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ (ಆರ್ಐಎಲ್) ತನ್ನ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಉದ್ಯಮಿ ಗೌತಮ್ ಅದಾನಿ ಜೊತೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಅದಾನಿ ಪವರ್‌ನ ವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಶೇಕಡ 26ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದೆ.

ಇಬ್ಬರು ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಬಿಲಿಯನೇರ್ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳ ನಡುವೆ ಈ ರೀತಿಯ ಒಪ್ಪಂದ ನಡೆದಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲು. ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ಸ್ಥಾವರದಿಂದ 500 ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ಕ್ಯಾಪ್ಟಿವ್ ಬಳಕೆಯ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದೆ.

ಅದಾನಿ ಪವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಮಹಾನ್ ಎನರ್ಜೆನ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ 'ಕ್ಯಾಪ್ಟಿವ್ ಪವರ್ ಪ್ಲಾಂಟ್' ವರ್ಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ RIL 50 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ತನಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡುವ ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ 26ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಆದರೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕದ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯ ಕೇವಲ 200 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಆಗಿದೆ.

ಗುಜರಾತ್‌ನ ಈ ಇಬ್ಬರು ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಕರು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಪರಸ್ಪರ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಏಷ್ಯಾದ ಶ್ರೀಮಂತರ ಪಟ್ಟಿಯ ಮೊದಲ ಎರಡು ಸ್ಥಾನಕ್ಕೇರಲು ಇಬ್ಬರೂ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಮುಖೇಶ್ ಅಂಬಾನಿಯವರ ಆಸಕ್ತಿ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲದಿಂದ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಕಾಂಗಳವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದರೆ, ಅದಾನಿ ಅವರ ಗಮನವು ಬಂದರು, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಶುದ್ಧ ಇಂಧನ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇಬ್ಬರು ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಹಾದಿಯನ್ನು ದಾಟಿದ್ದಾರೆ. ಇಬ್ಬರೂ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳು ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಶತಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ 2030ರ ವೇಳೆಗೆ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಉತ್ಪಾದಕರಾಗಲು ಬಯಸುತ್ತದೆ. ಇನ್ನು ರಿಲಯನ್ಸ್ ಗುಜರಾತ್‌ನ ಜಾಮ್‌ನಗರದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಗಿಗಾಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಸೌರ ಫಲಕಗಳು, ಬ್ಯಾಟರಿಗಳು, ಹಸಿರು ಜಲಜನಕ ಮತ್ತು ಇಂಧನ ಕೋಶಗಳಿಗಾಗಿವೆ. ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ಸೋಲಾರ್ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳು, ವಿಂಡ್ ಟರ್ಬೈನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಲೈಜರ್‌ಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಮೂರು ಗಿಗಾಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಐದನೇ ತಲೆಮಾರಿನ (5G) ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿ ಕರೆ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದಾಗಲೂ ಘರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಊಹಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅಂಬಾನಿಯಂತಲ್ಲದೆ, ಅದಾನಿಯು 26 GHz ಬ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ 400 MHz ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದೆ. ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಲ.

ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಅಚ್ಚರಿ ಪಡುವ ವಿಷಯವಲ್ಲ

ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಅದಾನಿ-ಅಂಬಾನಿ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ದೊಡ್ಡ ವಿಷಯ ಎಂದು ಬಿಂಬಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಅಷ್ಟೋಂದು ಮಹತ್ವ ಕೊಡುವ ಘಟನೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಕ್ಯಾಪ್ಟಿವ್ ಪವರ್ ಯೂನಿಟ್‌ ನಿಯಮದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಇಂತಹ ಹತ್ತಾರು ಒಪ್ಪಂದಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಇನ್ನು ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ಅದಾನಿ ಪವರ್ ಜೊತೆಗಿನ ಒಪ್ಪಂದವು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ 20 ವರ್ಷಗಳ ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದೆ.

ಕ್ಯಾಪ್ಟಿವ್ ಪವರ್ ಯೂನಿಟ್‌ ಎಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಘಟಕದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಸಣ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಾಗಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅಲ್ಯೂಮಿನಾ ಸ್ಮೆಲ್ಟರ್ ಘಟಕ ಅಥವಾ ಸಿಮೆಂಟ್ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಈ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಅದೇ ಕಂಪನಿ ಈ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ. ಘಟಕದಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಶೇಕಡ 74ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ದಿನನಿತ್ಯದ ಚಾಲನೆಗಾಗಿ ವೃತ್ತಿಪರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಕಂಪನಿಗೆ ಮಾರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ನು ಕ್ಯಾಪ್ಟಿವ್ ಪ್ಲಾಂಟ್ ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಂಸ್ಥೆ ಖರೀದಿಸಬೇಕೆಂದರೆ ಅದು ಕನಿಷ್ಠ ಶೇಕಡ 26ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.