ಮಾರುವೇಷದಲ್ಲಿ ಕಥೆ ಹೇಳುವ 'ಹಗಲು ವೇಷ'ಧಾರಿಗಳು: ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ದಸರಾಕ್ಕೆ ಕಲಾವಿದರ ಆಗಮನ

ಗದಗ: ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜಿಯ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ತಲೆಯಿಟ್ಟು ಮಲಗಿ ಕೇಳಿದ ಕಥೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಸ್ಮೃತಿಪಟಲದಲ್ಲಿ ಹಾಗೆಯೇ ಇದೆ. ಅದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಥೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಪುರಾಣ ಕಥೆಯವರೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ, ಅಜ್ಜಿ ಕಥೆ ಎಂಬುದು ಚಿಕ್ಕಮಕ್ಕಳಿಗೆಲ್ಲಾ ಖುಷಿಯೇ. ನಿರೂಪಣೆಯು ಎಷ್ಟು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದೆಯೆಂದರೆ, ವಾಸ್ತವ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. 

The Death of a Salesman ಮತ್ತು Mousetrap ನಂತಹ ನಾಟಕಗಳು ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಇನ್ನೂ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. ಅಂತಹ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಜೀವನದ ವಿಚಿತ್ರತೆ, ಸಂಬಂಧಗಳ ಜಟಿಲತೆ ಮತ್ತು ದೃಶ್ಯಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ನೇತಾಡುವ ದುರಂತ ಮತ್ತು ಬೇಸರದ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. 

ಇಂತಹದ್ದೇ ಕಲಾಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹಗಲು ವೇಷ ಕೂಡ ಒಂದು. ಜನರನ್ನು ರಂಜಿಸಲು ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಭಾರತದ ವಿಭಿನ್ನ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಾವಿದರು ವೇಷ ಧರಿಸಿ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಗುವ ಕಲೆ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಇದೆ. 

ಕೋವಿಡ್ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ನಂತರ ಪೌರಾಣಿಕ ನಾಟಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಬರುವ ಈ ಕಲಾವಿದರು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಆಗುವ ಅಪಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಸುವಾಗ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಲು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಕೆಲವು ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಸಹ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. 40-50 ತಂಡವು ಮೂರರಿಂದ ಐದು ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ನೇಯ್ಗೆ ಇವರ ವೃತ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ ಮತ್ತು ತಬಲಾದೊಂದಿಗೆ ಹಾಡುಗಳೊಂದಿಗೆ ಪರಿಸರ. ಅಭಿನಯ ಮತ್ತು ಮೇಕಪ್ ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ, ಇವರ ಕಥೆಯ ನಿರೂಪಣ ಶೈಲಿಯೇ ಕೇಳಲು ಖುಷಿ. 

ಈ ಕಲಾವಿದರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮೂಲದ ಬೇಡ ಬುಡ್ಗ ಜಂಗಮ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು, ಆದರೆ ಈಗ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಮಾತೃಭಾಷೆ ತೆಲುಗು ಆಗಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಂವಹನ ಮಾಡಬಲ್ಲರು. 

ಹಿಂದೆ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳು ಅಥವಾ 'ಸ್ಮಾರ್ಟ್' ಟಿವಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ, ಈ ಕಲಾವಿದರು ಹಳ್ಳಿಗರಿಗೆ ಮನರಂಜನೆಯ ಏಕೈಕ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು, ಅವರು ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆಗಳು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಹಬ್ಬಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಬ್ಬಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರು ಈ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಸ್ವಾಗತಿಸುತ್ತಾರೆ. 30 ನಿಮಿಷದಿಂದ ಎರಡು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ನಾಟಕ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಅಥವಾ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದು, ಮಕ್ಕಳು, ಮಹಿಳೆಯರು ನೋಡುತ್ತಾರೆ. 

ಜನರು ತಮ್ಮ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಏನನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೋ ಅದು ಅವರ ಜೀವನಾಂಶವಾಗಿತ್ತು. ಹಿಂದೆಲ್ಲಾ ಜಮೀನ್ದಾರರು ಜಮೀನು, ಹಸುಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ ತುಂಡು ಭೂಮಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ಕಲೆಗೆ ಬೆಲೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಈ ಕಲಾವಿದ ಕುಟುಂಬದವರು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು, ಚಿತ್ರಕಲೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯಂತಹ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ತಿರುಗಿದರು, ಅದು ಕ್ರಮೇಣ ಕಲೆಯ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

ಈಗ, ಹಗಲು ವೇಷ ಕಲಾವಿದರು ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ನೆರೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳಾದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ತಮಿಳುನಾಡು ಮತ್ತು ಕೇರಳಕ್ಕೂ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಗದಗಿನ ಅಬ್ಬಿಗೇರಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯ ಮಹಾಂತೇಶ ಕಾಳೇಗಾರ, ನಾವು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು, ಈಗ ಬಾಗಲಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು 70 ಜನರ ಗುಂಪನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ, ಈಗ ಇತರ ವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಹಗಲು ವೇಷ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದರು. 

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಮಂಗಳೂರು: ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ 'ಯಕ್ಷಗಾನ' ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಸಹೋದರರು!

ದಸರಾ, ದೀಪಾವಳಿ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮೊಬೈಲ್‌ ಬಳಕೆಯಿಂದಾಗುವ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಮಕ್ಕಳು ನಮ್ಮ ಮಾತನ್ನು ಗಮನವಿಟ್ಟು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ ಅದು ಅವರಿಗೆ ಹೊಸದು. ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲು ನಾವು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕೆಲವು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ, ಆದರೆ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವು ಅದನ್ನು ಹಳಿತಪ್ಪಿಸಿತು ಎಂದರು. 

ಈಗ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ ಜನರಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ, ಸ್ವಚ್ಛತೆ, ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ‘ಡಿಜಿಟಲ್ ಉಪವಾಸ’ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಅಥವಾ ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಫೋನ್ ಇಲ್ಲದೆ ದಿನ ಕಳೆಯುವಂತೆ ಜನರನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಕೆಲವರು ಅದನ್ನು ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ತಿರುಗಾಡುವ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನಮಗೆ ಸಹಾಯ ಬೇಕು ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. 

ಮುಂಜಾನೆಯಿಂದ ಮುಸ್ಸಂಜೆಯವರೆಗೆ ಶ್ರಮದಾನ
ಮುಂಜಾನೆ, ಕಲಾವಿದರು ಸಂಜೆಯವರೆಗೂ ಹಳ್ಳಿಗಳು, ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳ ವಿವಿಧ ಮೂಲೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ತಮ್ಮ ಡೇರೆಗಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತಾರೆ. ಅವರು 12-14 ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ತಮ್ಮ ಮೇಕಪ್ಪನ್ನು ತೆಗೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಹಲವರು ಚರ್ಮ ರೋಗಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಹಗಲು ವೇಷ ಹೆಸರಿನ ಚಲನಚಿತ್ರ ಶಿವರಾಜಕುಮಾರ್ ನಟಿಸಿದ ಮತ್ತು ಬರಗೂರು ರಾಮಚಂದ್ರಪ್ಪ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ 2000 ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು. ಕಥಾವಸ್ತುವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಬಂಡಾಯವೆದ್ದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಶಿವರಾಜಕುಮಾರ್ ಹುಲಿಯ ವೇಷಭೂಷಣದಲ್ಲಿ ಅಭಿನಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.