ಮೈಸೂರು ನಗರಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಮ್ಮೆ: ಭಾರತದ ಮೊದಲ ರೇಷ್ಮೆ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಸ್ಥಾಪನೆ

ಬೆಂಗಳೂರು: ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರೇಷ್ಮೆ ಉತ್ಪಾದಕ ರಾಜ್ಯವಾದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕಿರೀಟಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಗರಿ ಮೂಡಿದೆ. ರೇಷ್ಮೆ ಸೀರೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಮೊದಲ ರೇಷ್ಮೆ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರೇಷ್ಮೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹಾಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ರೇಷ್ಮೆಗೂಡಿನಿಂದ ಉಡುಪು ತಯಾರಿಸುವವರೆಗೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಈಗಾಗಲೇ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ರೇಷ್ಮೆ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಅಸ್ಸಾಂನ ತೋಪಟಲಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರವು ಈ ಎರಡು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ರೇಷ್ಮೆ ಸರಪಳಿ ಮತ್ತು ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ, ರೇಷ್ಮೆ ದಾರವನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರೇಷ್ಮೆ ಹುಳುದ ಪ್ಯೂಪಾ ಹಂತದಿಂದ ಅದನ್ನು ಬಟ್ಟೆಯಾಗಿ ಹೇಗೆ ನೇಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರವರೆಗೆ ಇಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ರೇಷ್ಮೆ ಮಂಡಳಿಯ (CSB) ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೇಷ್ಮೆ ಹುಳು ಬೀಜ ಸಂಸ್ಥೆ (NSSO) ನಿರ್ದೇಶಕಿ ಡಾ. ಮಂತ್ರಿರಾ ಮೂರ್ತಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಇದು ಮೊದಲ ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಮೀಸಲಾದ ತಂಡವನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಟೆಂಡರ್‌ಗಳನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಯೋಜನೆಯ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ತಿಳಿಯಲಾಗುವುದು. 120 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹರಡಿರುವ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಿಎಸ್‌ಬಿ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ರಚಿಸಲು, ಸಿಎಸ್‌ಬಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಇಟಲಿಯಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಟಲಿಯಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು ಚೀನಾದಲ್ಲಿ 2000 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸಹ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಎಲ್ಲಾ ರೇಷ್ಮೆ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ರೈತರಿಂದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಕೆಲಸ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ.

ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಪ್ರದರ್ಶನವು ನಿಜವಾದ ರೇಷ್ಮೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸುವುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಮುಂಬರುವ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಿಂದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ನಾವು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುವುದು. ರೇಷ್ಮೆ ಹುಳದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮತ್ತು ನಕಲಿ ರೇಷ್ಮೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸುವುದು ಎಂಬುದರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಹ ವಿವರಿಸಲಾಗುವುದು.

ಈ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ ತಜ್ಞರು ಮತ್ತು ರೈತರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಸಿಎಸ್‌ಬಿ ಸದಸ್ಯ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಪೆರಿಯಸಾಮಿ ಹೇಳಿದರು.

ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ರೇಷ್ಮೆ ಉಪ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ರೇಷ್ಮೆ, ಪ್ರೋಟೀನ್ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕಗಳು ಮತ್ತು ಔಷಧಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಜನರಿಗೆ ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಸೆರಿ-ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ 2024 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಕರ್ನಾಟಕವು ದೇಶದ ರೇಷ್ಮೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ 32ರಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. 11,526 ರೇಷ್ಮೆ ಕೃಷಿ ಗ್ರಾಮಗಳಿವೆ, 1,48,704 ರೇಷ್ಮೆ ಕೃಷಿ ರೈತರು ಮತ್ತು 6,749 ರೀಲರ್‌ಗಳಿಗೆ ವಸತಿ ಇದೆ.

ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ರೇಷ್ಮೆ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ರೇಷ್ಮೆಗೂಡು ಉತ್ಪಾದನಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ, ಕೋಲಾರ, ರಾಮನಗರ, ಮಂಡ್ಯ, ಮೈಸೂರು, ಚಾಮರಾಜನಗರ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಸೇರಿವೆ. ನಂತರ ಇದನ್ನು ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ. 2023-24ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವು 12,463 ಟನ್ ರೇಷ್ಮೆಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 2,806 ಟನ್ ಬೈವೋಲ್ಟೈನ್ ರೇಷ್ಮೆ ಮತ್ತು 9,657 ಟನ್ ಮಿಶ್ರತಳಿ ರೇಷ್ಮೆಗಳಿವೆ.