ಚಿತ್ರದುರ್ಗ: ಕರ್ನಾಟಕವು ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮತ್ತು ಕಲಾಕಾರರಿಂದ ಪೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರದರ್ಶಕ ಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ರೋಮಾಂಚಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಎಳೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ-ಚಾಲಿತ ಮನರಂಜನಾ ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಮೇಣ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಈ ಪವಿತ್ರ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ತೆರೆ ಬೀಳದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಉದಾತ್ತ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಾಟಕ ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ರೆಪರ್ಟರಿಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ರಂಜಿಸುತ್ತಿದೆ. ಪಂಡಿತಾರಾಧ್ಯ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ನೇತೃತ್ವದ ಹೊಸದುರ್ಗ ತಾಲೂಕಿನ ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮದ ಲಿಂಗಾಯತ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ, ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ ಮಠ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.
ಇದು 33 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಶಿವಕುಮಾರ ಕಲಾ ಸಂಘದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ ‘ರಂಗ ಕಾಶಿ’ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಪಡೆಯಿತು. ಯಕ್ಷಗಾನ, ಬಯಲಾಟ, ತೊಗಲು ಗೊಂಬೆ ಕುಣಿತದಂತಹ ಇತರ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕೆ ವಿ ಸುಬ್ಬಣ್ಣ ಅವರ ನೀನಾಸಂ (ನೀಲಕಂಠೇಶ್ವರ ನಾಟ್ಯ ಸೇವಾ ಸಂಘ)ದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾದ ಪಂಡಿತಾರಾಧ್ಯ ಅವರು ಸಿಜಿ ಕೃಷ್ಣ ಸ್ವಾಮಿ ಮತ್ತು ಅಶೋಕ್ ಬಾದರದಿನ್ನಿ ಅವರಂತಹ ಪ್ರತಿಭಾನ್ವಿತ ರಂಗ ನಿರ್ದೇಶಕರಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಶಿವಸಂಚಾರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಸಂಸ್ಥೆಯು ಶೋಕ ಚಕ್ರ, ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿ, ಮಹಾಬೆಳಕು, ಸೂಳೆ ಸಂಕವ್ವೆ, ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಬುದ್ಧ ಮತ್ತು ಅಮ್ರಪಾಲಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದೆ. ಈ ನಾಟಕಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಶಿವಕುಮಾರ ರಂಗ ಪ್ರಯೋಗ ಶಾಲೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೇ ಅಭಿನಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಮಠಾಧೀಶರು ಸ್ವತಃ ನಾಟಕಕಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೃತಿ 'ಸಂತೆಯಾಗೆ ನಿಂತಾನೆ ಕಬೀರ' ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಸಿದ್ದಗಂಗಾ ಮಠದ ದಿವಂಗತ ಮಠಾಧೀಶ ಡಾ.ಶಿವಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಮರಣವೇ ಮಹಾನವಮಿ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಕಂಬಾರರ ಇತರ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಸಹ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇರುವ ದುರ್ಬಲ ಕುಟುಂಬಗಳಿಂದ ಆಯ್ಕೆಯಾದ 20 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಈ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಟನೆಗೆ ನಾವು ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದು, ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಲು ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ. ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರೇ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಶಾಲೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಈವರೆಗೂ ಸಹಸ್ರಾರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಕಲಿತು ಹೊರಹೋಗಿರುವುದಾಗಿ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್ ಆರ್ ಜಗದೀಶ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಒಂದು ಸಾರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿಗದಿಯಾದರೆ, ಮೂರು ವಿಶಿಷ್ಠವಾದ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ, ರಿಹರ್ಸಲ್ ಮಾಡಿ, ಶಿವ ಸಂಚಾರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ, ನವೆಂಬರ್ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಟಕೋತ್ಸವದ ಉದ್ಘಾಟನೆಯೊಂದಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ನಾಟಕೋತ್ಸವ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ, ಅವರು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಸುಮಾರು 150 ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, 72 ವಿಭಿನ್ನ ಥೀಮ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 3,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದರು.
ಬಸವ ಮತ್ತು ಶರಣರ ತತ್ವ: ನಾಟಕಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶರಣರ ತತ್ವ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಕ ಬಸವೇಶ್ವರರ ಬೋಧನೆಯ ಸ್ಪರ್ಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. 2007 ರಲ್ಲಿ, ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರ ಜಂಗಮದೆಡೆಗೆ, ತಲೆದಂಡ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಿ, ‘ಭಾರತ ರಂಗ ಸಂಚಾರ’ ಬ್ಯಾನರ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು. 21 ನಗರಗಳಲ್ಲಿ 45 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 2013 ರಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚಳ್ಳಕೆರೆ ತಾಲೂಕಿನವರಾದ ಖ್ಯಾತ ರಂಗ ನಿರ್ದೇಶಕ ದಿವಂಗತ ಸಿ.ಜಿ.ಕೃಷ್ಣ ಸ್ವಾಮಿ ಅವರ ಸಹಾಯ ಪಡೆದು ಶಾಲೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದರು. ಸಿಜಿಕೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಗ್ರೀಕ್ ಶೈಲಿಯ ಆಂಫಿಥಿಯೇಟರ್ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಶ್ರೀ ಶಿವಕುಮಾರ ಬಯಲು ರಂಗಮಂದಿರ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದು 5,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಶಾಲೆಯ ವಾರ್ಷಿಕ ನಾಟಕೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ದಾವಣಗೆರೆ ಶಾಸಕ ಡಾ.ಶಾಮನೂರು ಶಿವಶಂಕರಪ್ಪ ಅವರು 4 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಒಳಾಂಗಣ ರಂಗಮಂದಿರವನ್ನೂ ಲೋಕಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. 50,000 ನಗದು ಮತ್ತು ಫಲಕವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಖ್ಯಾತ ರಂಗಕರ್ಮಿಗಳಿಗೆ ಶಿವಕುಮಾರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದುವರೆಗೆ ಸಿಜಿಕೆ, ಸಿ ಬಸವಲಿಂಗಯ್ಯ, ಬಿ ಜಯಶ್ರೀ ಮುಂತಾದವರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಕಾಲದ ಸವಾಲು: ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ ಶಾಲೆ ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಶ್ರಮಿಸಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಟಕ ಶಾಲೆ, ನೀನಾಸಂ ಮತ್ತಿತರ ಉದಯದೊಂದಿಗೆ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಆಯಾಮ ಬದಲಾಗಿದೆ. ನಾಟಕ ಆಯೋಜಿಸುವುದು ದುಬಾರಿ ವೆಚ್ಚದ ಕೆಲಸ. ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಹವ್ಯಾಸಿ ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಪುನರುತ್ಥಾನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಪಂಡಿತಾರಾಧ್ಯ.
ಶಿವಕುಮಾರ ಕಲಾ ಸಂಘವೂ ತನ್ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿದೆ. ಇಂದು, ಅದರ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು www.shivasanchara.org ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಂಗಭೂಮಿಯು ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿಯ ಕಂಪಿನ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಮಧ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ‘ರಂಗಭೂಮಿ ಗ್ರಾಮ’ ನಿವಾಸಿಗಳು ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಚಪ್ಪಾಳೆಗಳ ಸದ್ದಿಗೆ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
Advertisement