ಮಂಗಳೂರು: ಆಗಸ್ಟ್ 1 ರಂದು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾದ ಅಂಕಿಅಂಶವು, ಪೋಕ್ಸೋ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾಚಾರ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲಿನ ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಲು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಭಾರತದ ಫಾಸ್ಟ್ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು (FTSC ಗಳು) ವಿಚಾರಣೆಯ ವಿಲೇವಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ವಿಳಂಬವಾಗುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ, ಹಲವಾರು ರಾಜ್ಯಗಳು ಸರಾಸರಿ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಚಾರಣೆಯ ಅವಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ.
ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ಸಚಿವಾಲಯದ ಪ್ರಕಾರ, 392 ವಿಶೇಷ ಪೋಕ್ಸೋ (ಇ-ಪೋಕ್ಸೋ) ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ 725 FTSC ಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ 29 ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.
ನಿರ್ಭಯಾ ನಿಧಿಯ ಮೂಲಕ ನಿಧಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾದ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಈ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಆರಂಭದಿಂದಲೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ 5,38,772 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ, 3,34,213 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ - ಒಟ್ಟು ಪ್ರಕರಣದ ಸರಿಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ 62ರಷ್ಟಿದೆ.
ವಿಳಂಬದ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, FTSCಗಳು ಅತ್ಯಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ 1,562 ದಿನಗಳನ್ನು (ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು) ಮತ್ತು POCSO ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ 1,717 ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಪುದುಚೇರಿ ಪೋಕ್ಸೋ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ, ಸರಾಸರಿ 180 ದಿನಗಳು ಮಾತ್ರ, ಆದರೆ ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢ ಪೋಕ್ಸೋ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಸರಾಸರಿ 300 ಮತ್ತು 365 ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳ ಪೈಕಿ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶವು ಫಾಸ್ಟ್ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ, 1,84,159 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 91,459 ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ರಾಜ್ಯವಾರು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೇರಳವು 32,494 ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 26,202 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅಗ್ರ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ, ಇದು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಶೇಕಡಾ 81ರಷ್ಟು ವಿಲೇವಾರಿ ಕಂಡಿವೆ.
ದಕ್ಷಿಣ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮಧ್ಯಮ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಕರ್ನಾಟಕವು ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ 73ರಷ್ಟು ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶವು ಶೇಕಡಾ 54ರಷ್ಟು ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳವು ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ವಿಲೇವಾರಿ ಅನುಪಾತವನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ, 5,611 ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 457 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ತೆರವುಗೊಳಿಸಿದೆ - ಇದು 8% ರಷ್ಟು ಕಳಪೆಯಾಗಿದೆ.
ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಸಂಕೀರ್ಣತೆ, ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಮುಂದೂಡಿಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ ವಿಳಂಬಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮುಂದುವರೆದಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. 2014 ರಿಂದ, ದೇಶದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಸಭಾಂಗಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 15,818 ರಿಂದ 22,372 ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವಸತಿ ಘಟಕಗಳು 10,211 ರಿಂದ 19,851 ಕ್ಕೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿವೆ. ಇನ್ನೂ 3,128 ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಸಭಾಂಗಣಗಳು ಮತ್ತು 2,772 ನಿವಾಸಗಳು ನಿರ್ಮಾಣ ಹಂತದಲ್ಲಿವೆ.
ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, 2019 ರಿಂದ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ 1,034.55 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಧಿಯು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಹಾಯಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಸಂಬಳವನ್ನು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಅನುದಾನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಖಾಲಿ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪೋಕ್ಸೋ ಸಮಯಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಕೇಂದ್ರವು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದೆ. ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಜುಲೈ 2025 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ FTSC ಯೋಜನೆಯಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಿದೆ, ಆದರೂ ಅದು ಈ ಹಿಂದೆ 9,114 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊರಗುಳಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳು ಇನ್ನೂ ಯಾವುದೇ FTSC ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ.
Advertisement
