INTERVIEW | ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯಿಂದ ಏಕತೆ ಸಾಧ್ಯ: ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಚ್.ಎನ್ ನಾಗಮೋಹನ್ ದಾಸ್
ಎಸ್ಸಿ ಸಮುದಾಯದ ಬಹುದಿನಗಳ ಬೇಡಿಕೆಯಾದ ಒಳಮೀಸಲಾತಿಗೆ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆಸಿದೆ. ಮೇ 5ರಿಂದ ಮನೆ ಮನೆ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಆರಂಭಿಸಲು ತಯಾರಿ ನಡೆಸಿದೆ.ಒಳಮೀಸಲಾತಿ ಎಸ್ಸಿ ಸಮುದಾಯದ ದಶಕಗಳ ಬೇಡಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಎಸ್ಸಿ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಹಿಂದುಳಿದ ಉಪಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಒಳ ಮೀಸಲಾತಿ ಕಲ್ಪಿಸುವಂತೆ ದಶಕಗಳಿಂದ ಹೋರಾಟ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
2024ರ ಆ.1 ರಂದು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಎಸ್ಸಿ ಒಳಮೀಸಲು ಕಲ್ಪಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಏಳು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರುಳ್ಳ ಪೀಠ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತ್ತು. 2024ರ ನ.12ಕ್ಕೆ ಎಸ್ಸಿ ಮೀಸಲು ವರ್ಗೀಕರಣಕ್ಕೆ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಸಹಿತ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಚ್.ಎನ್. ನಾಗಮೋಹನ್‌ದಾಸ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಏಕಸದಸ್ಯ ಆಯೋಗ ರಚಿಸಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿತ್ತು.
ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 101 ಜಾತಿಗಳಿವೆ. ಈ ಪೈಕಿ ಆದಿ ಕರ್ನಾಟಕ, ಆದಿ ದ್ರಾವಿಡ ಮತ್ತು ಆದಿ ಆಂಧ್ರ ಉಪ ಜಾತಿಗಳು ಯಾವ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿವೆ ಎಂಬ ಗೊಂದಲವನ್ನೂ ಇತ್ಯರ್ಥಪಡಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ದಾಖಲೆ, ಪುರಾವೆ, ಅಂತರ್ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆ ಇನ್ನಿತರ ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ತರ್ಕಬದ್ಧವಾಗಿ ಎಸ್ಸಿ ಮೀಸಲು ವರ್ಗೀಕರಣದ ವರದಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಎರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ವರದಿ ನೀಡಲು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆಯೋಗ ಬಳಿಕ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಯ ವಿವಿಧ ಉಪಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯತೆ ಕುರಿತು Empirical Dataಕ್ಕಾಗಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸುವ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿತ್ತು. ಅದರಂತೆ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಸಭೆ ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಚ್.ಎನ್. ನಾಗಮೋಹನ್‌ದಾಸ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಏಕ ಸದಸ್ಯ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ಆರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿ ವರದಿ ನೀಡಲು ಸೂಚನೆ ನೀಡಿತ್ತು.
ಇದೀಗ ನಾಗಮೋಹನ್ ದಾಸ್ ಆಯೋಗ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಒಳ ಮೀಸಲಾತಿ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ಸಮುದಾಯದ ಉಪಜಾತಿಗಳು, ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯತೆ ಕುರಿತು ಮನೆ ಮನೆಗೆ ತೆರಳಿ ಮೇ 5 ರಿಂದ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲು ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆಸಿದೆ. ಮೇ 5ರಿಂದ ಮೇ 17ರ ವರೆಗೆ ಮನೆ ಮನೆಗೆ ತೆರಳಿ ಎಸ್ಸಿ ಸಮುದಾಯದ ಉಪಜಾತಿಗಳು, ಪ್ರಾತಿನಿತ್ಯ, ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಗ್ರ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲಿದೆ. ಈ ಸಂಬಂಧ "The New Indian Express" ನಡೆಸಿದ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಚ್.ಎನ್. ನಾಗಮೋಹನ್ ದಾಸ್ ಅವರು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹಾಗೂ ಆಯೋಗದ ಕಾರ್ಯದ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಸಂದರ್ಶನದ ಆಯ್ದ ಭಾಗಗಳು ಇಂತಿವೆ...
ಆಯೋಗ ಮತ್ತು ಅದರ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಹೇಳುತ್ತೀರಾ?
ಸಂವಿಧಾನವು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ (SC) ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡ (ST) ಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಗಳು ಶೇಕಡಾ 17 ರಷ್ಟು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು ಶೇಕಡಾ 7 ರಷ್ಟು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿವೆ. ಆದರೂ, ಈ ಮೀಸಲಾತಿಯ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಕೆಲ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಉಪ-ಜಾತಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಪಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಅವರು ಹೋರಾಟ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್ 1, 2024 ರಂದು, ದೇವಿಂದರ್ ಸಿಂಗ್ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಇದು 14ನೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಸಮಾನತೆಯ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಗಳು ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡಲು ಮುಂದೆ ಬಂದು ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿ ಒದಗಿಸಲು ಈ ಆಯೋಗವನ್ನು ರಚಿಸಿತು.
ಯಾವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು?
ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ದತ್ತಾಂಶದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಅವರ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯೋಗದ ಅಸಮರ್ಪಕತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಮೂಲಕ ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಿದೆ. ಈ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ದತ್ತಾಂಶವು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ 2011 ರ ಜನಗಣತಿ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎ.ಜೆ. ಸದಾಶಿವ ಆಯೋಗದ ವರದಿಗಳಿವೆ. ಆದರೆ ಇದು 14 ವರ್ಷಗಳ ಹಳೆಯದ್ದಾಗಿದೆ.
ಆದಿ ಆಂಧ್ರ, ಆದಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಆದಿ ದ್ರಾವಿಡರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕೆಲವು ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆಗಳಿವೆ. ಸರಿಯಾದ ವಿಭಜನೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ಮಾರ್ಚ್ 27, 2024 ರಂದು, ನನ್ನ ಆಯೋಗವು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ವರದಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತು, ಅದರ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಸ್‌ಸಿಗಳ ಹೊಸ ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು?
ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಶ್ನಾವಳಿಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಗಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವ ಗಣತಿದಾರರು, ತರಬೇತುದಾರರು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ನಾಯಕರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುವ ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯ, ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ತಾಲ್ಲೂಕು ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ತರಬೇತುದಾರರು ಮತ್ತು ಗಣತಿದಾರರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದೆ.
ನಾವು 58,932 ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರು ಮತ್ತು 5,894 ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮೂರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಗಣತಿದಾರರು ಮೇ 5 ರಿಂದ 17, 2025 ರವರೆಗೆ ಮನೆ ಮನೆಗೆ ತೆರಳಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲಿದ್ದಾರೆ.
ಎರಡನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಹೊರಗುಳಿದಿರುವವರು ಪಂಚಾಯತ್ ಕೇಂದ್ರ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಮೇ 19 ಮತ್ತು 21 ರ ನಡುವೆ ತಮ್ಮ ಜಾತಿ, ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಮೂರನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಜನರು ಮೇ 19 ಮತ್ತು 23, 2025 ರ ನಡುವೆ ತಮ್ಮ ವಿವರಗಳನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಮೂಲಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಆಯೋಗವು ಈಗಾಗಲೇ 101 ವರ್ಗಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಒಟ್ಟು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಈಗ ನಡೆಯುವ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಅವರನ್ನು ಸೂಕ್ತ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ.
2011 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 1.04 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಶಿಷ್ಠ ಜಾತಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿತ್ತು. ಈಗ, ಈ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿರಬಹುದು. ಕುಟುಂಬಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿರಬಹುದು. ಬಹುಶಃ ಅವರ ಶಿಕ್ಷಣ, ಉದ್ಯೋಗ, ಆದಾಯ, ವೃತ್ತಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಬದಲಾಗಿರಬಹುದು. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಇದೆಲ್ಲವೂ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರು ಯಾವ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕು?
ಇಂದು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ವಲಸೆ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿನ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 20 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಲಸೆ ಕಾರ್ಮಿಕರಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ನಿವಾಸಿಗಳಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಎಸ್‌ಸಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯ. ನಾವು ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಅದು ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಅವರು ಪಡಿತರ ಚೀಟಿ ಅಥವಾ ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್ ತೋರಿಸಬಹುದು.
ಎಸ್ಸಿ ಸಮುದಾಯದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 1.5 ಕೋಟಿ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಿದ ಜಯಪ್ರಕಾಶ್ ಹೆಗ್ಡೆ/ಕಾಂತರಾಜು ಆಯೋಗದ ವರದಿ ಏನಾಗಲಿದೆ?
ಆ ವರದಿಗಳು ನನಗೆ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಾವು ಆಯೋಗದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ, ವರದಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಪತ್ರ ಬರೆದಿದ್ದೆವು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆ ವರದಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ವದಂತಿಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಾನು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ರಾಜಕೀಯ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ 101 ಎಸ್‌ಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಜಾತಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ನೀವು ಸೂಚಿಸುತ್ತೀರಾ?
ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ವರ್ಗೀಕರಣವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದ ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳು ಇರಬಹುದು, ಕೆಲವು ತೀರಾ ಹಿಂದುಳಿದಿರಬಹುದು. ಅದೇ ರೀತಿ, ಕೆಲವು ಜಾತಿಗಳು ಎ ಮತ್ತು ಬಿ ವರ್ಗದ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವೆ. ಕೆಲವು ಜಾತಿಗಳ ಜನರು ಅಟೆಂಡರ್ ಕೆಲಸವನ್ನೂ ಕೂಡ ಪಡೆದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಜಾತಿಗಳ ಜನರು ಶಾಸಕರು ಮತ್ತು ಸಂಸದರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ, ಇತರ ಕೆಲವು ಜಾತಿಗಳವರು ಪಂಚಾಯತ್ ಸದಸ್ಯರೂ ಆಗಿಲ್ಲ. ಅಸಮಾನರನ್ನು ಒಂದೇ ಬುಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಕುವುದು ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಶಾಶ್ವತಗೊಳಿಸಲಿದೆ. ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯ ಉದ್ದೇಶ ಸಮಾನರನ್ನು ಒಂದೇ ಬುಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಕುವುದಾಗಿದೆ.
ಕೆಪಿಎಸ್‌ಸಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳಿಂದ ದ್ವಿತೀಯ ಮೂಲಗಳ ಮಾಹಿತಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೀರಾ?
ನಮ್ಮಲ್ಲಿ 2011 ರ ಜನಗಣತಿ ಮತ್ತು ಎಜೆ ಸದಾಶಿವ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ವರದಿಗಳಿವೆ. ಎಸ್ಸಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಉಪನ್ಯಾಸಕರು ಮತ್ತು ಬೋಧಕೇತರ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ನಾವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಿಗೂ ಪತ್ರ ಬರೆದಿದ್ದೇವೆ. ಎಸ್‌ಸಿಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಎ, ಬಿ, ಸಿ ಮತ್ತು ಡಿ ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಮಂದಿ, ಜೊತೆಗೆ ಉಪ-ಜಾತಿಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ನಾವು ಎಲ್ಲಾ 43 ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದಿದ್ದೇವೆ. ನಿಗಮಗಳಿಂದಲೂ ಈ ಮಾಹಿತಿ ಕೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದಷ್ಟೇ ನಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶವಲ್ಲ. ಕಳೆದ 75 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೆಲವು ಜನರು ಮೀಸಲಾತಿಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯದೆ ಏಕೆ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು. ಇದಕ್ಕೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವರ್ಗೀಕರಣ ಅಗತ್ಯ. ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಆದ್ಯತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಕಳೆದ 77 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮೀಸಲಾತಿಯ ಫಲವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದವರು ಮೀಸಲಾತಿಯ ಫಲವನ್ನು ಅನುಭವಿಸದವರ ಪರವಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವರ್ಗೀಕರಣ ಎಂದರೇನು?
ಇದು ಸಾಕ್ಷರತಾ ದರವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ವರ್ಗೀಕರಣವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಮಾತ್ರ ಮಾನದಂಡವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಡಳಿತ, ರಾಜಕೀಯ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆಯನ್ನೂ ಕೂಡ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕೂಡ ತನ್ನ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದೂ ಇದನ್ನೇ. ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವರದಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ - ಏಕರೂಪ ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ - ಎಂಬ ಎರಡು ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದೆ. ಎಸ್‌ಸಿಗಳು ಏಕರೂಪವಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳಿದೆ. ನಮ್ಮ ಆಯೋಗವು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಎಸ್‌ಸಿಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸಹ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದೆ. 101 ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಎಸ್‌ಸಿಗಳೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವು ಸಮಾನವಾಗಿಲ್ಲ. ಹಲವು ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ. ಇವೆಲ್ಲದರ ಸಂಚಿತ ಪರಿಣಾಮವು ವರ್ಗೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಫಲಿಸಬೇಕು.
ಆಯೋಗ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಕಾಲಮಿತಿ ಇದೆಯೇ?
ಮೇ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಸಮೀಕ್ಷಾ ವರದಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಕೋರಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಮುಂದಿನ ಹಂತವೆಂದರೆ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ. ನಾವು ಅದನ್ನು ಎಷ್ಟು ಬೇಗ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುತ್ತೀವೋ ಅಷ್ಟು ಬೇಗ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡಬಹುದು.
ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಶ್ನಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿವೆ?
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ 46 ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿವೆ, ಕೆಲವು ಉಪ-ಪ್ರಶ್ನೆಗಳೂ ಇವೆ. ಆದಿ ಆಂಧ್ರ, ಆದಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಆದಿ ದ್ರಾವಿಡರು ತಮ್ಮ ಉಪ-ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಶ್ನಾವಳಿಯು ಶಿಕ್ಷಣ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯೋಗ, ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ, ಭೂ ಹಿಡುವಳಿ, ವಸತಿ, ವೃತ್ತಿ, ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆದಾಯದ ಮೇಲೆಯೂ ಗಮನಹರಿಸುತ್ತದೆ. 2011 ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ 140 ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿದ್ದವು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಒಬಿಸಿ ಆಯೋಗ ನಡೆಸಿದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ 142 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿದ್ದವು.
ಒದಗಿಸಿದ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಹೇಗೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಿದ್ದೀರಿ?
ನಾವು ವಿಶ್ಲೇಷಣಾ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತೇವೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಈಗಾಗಲೇ 18.5 ಲಕ್ಷ ಎಸ್ಸಿ ಕುಟುಂಬಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇನ್ನೂ 3-4 ಲಕ್ಷ ಕುಟುಂಬಗಳು ಇರಬಹುದು. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಆ್ಯಪ್'ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.
ನಕಲಿ ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ತಡೆಯುತ್ತೀರಿ?
ನಕಲಿ ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಪರಿಹರಿಸಲಾಗದ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಪರಿಶೀಲನಾ ಸಮಿತಿಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ನಕಲಿ ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಕಂಡುಬಂದರೆ ಯಾರಾದರೂ ಹೋಗಿ ಈ ಸಮಿತಿಗಳಿಗೆ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಅದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆ.
ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಿಗೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡ ಜನರ ಸ್ಥಿತಿ ಹೇಗೆ?
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಿಂದ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ ಅಥವಾ ಸಿಖ್ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡವರನ್ನು ಎಸ್ಸಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಸ್ಲಾಂ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡವರಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇವರಿಂದಲೂ ಮೀಸಲಾತಿ ವಿಸ್ತರಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಭಾರತದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಕೆ.ಜಿ. ಬಾಲಕೃಷ್ಣನ್ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಆಯೋಗವನ್ನು ರಚಿಸಿತ್ತು. ಈ ಆಯೋಗವು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ. ಆರು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಅವರು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೂ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದರು.
ಭೋವಿ ಸಮುದಾಯವು ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸದ ಕಾರಣ ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಆಕ್ಷೇಪ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ...
ಅವರ ಆತಂಕ ಆಧಾರರಹಿತವಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಕೈಪಿಡಿಯು ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ವೃತ್ತಿಪರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವ ಕಾಲಮ್‌ಗಳಿವೆ, ಸುಮಾರು 80 ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಜನರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳುವ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾಲಮ್ ಕೂಡ ಇದೆ, ವಿವರಗಳ ನಮೂದಿಸಲು ದೀರ್ಘ ಪಟ್ಟಿಯ ಕಾಲಮ್ ಕೂಡ ಇದ್ದು, ಜನರು ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು.
ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ವಿಭಜನೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನೀವು ಭಾವಿಸುತ್ತೀರಾ?
ಒಗ್ಗೂಡಿಸಬೇಕೆಂಬುದು ನಮ್ಮ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯಾಗಿದೆ. 2019 ರಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ನನ್ನ ಆಯೋಗವನ್ನು ರಚಿಸಿತ್ತು. ಪರಿಶಿಕ್ಷ ಜಾತಿಗಳ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಶೇ.15 ರಿಂದ 17 ಪ್ರತಿಶತ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳಿಗೆ 3 ರಿಂದ 7 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತ್ತು. ನಾನು ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದೆ. ಕೆಲವು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಸಮುದಾಯಗಳು ನಾವು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು, ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಇದರಿಂದ ಏನು ಪ್ರಯೋಜನ. ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರಿಂದ ನಮಗೇನೂ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಕೆಲವು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತರು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆಂದು ಹೇಳಿದರು.
ಆಗ ನನಗೆ ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯ ನಿಜವಾದ ಸಮಸ್ಯೆ ಅರಿವಾಯಿತು. ಅವರಿಗೆ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರೆ ಅವರನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ? ಅವರನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಬೇಕೆಂದರೆ ಪ್ರಯೋಜನದಿಂದ ವಂಚಿತರಾದವರಿಗೆ ಸ್ಥಳ, ಅವಕಾಶ, ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡಿದರೆ, ಏಕತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು.
ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜುಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ದಾಖಲಾತಿ ವೇಳೆ ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಕಡ್ಡಾಯ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅದು ಸರಿಯೇ?
ಅದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಬಡತನ, ನಿರುದ್ಯೋಗ, ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಅನಕ್ಷರತೆ, ವಸತಿ ರಹಿತ ಮತ್ತು ಭೂರಹಿತರು ಮೇಲ್ಜಾತಿಗಳಿಗಿಂತ ಕೆಳಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಒದಗಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜಾತಿ ತಿಳಿಯುವವರೆಗೆ ಅದನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆ ಬಿಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳು ಈ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು, ಅವರನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರಿಗೆ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟ, ಸಮವಸ್ತ್ರ, ಸೈಕಲ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯು ಅವರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಏನು ಹೇಳುತ್ತೀರಿ?
ನಾನು ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸುತ್ತೇನೆ. ಅದನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಬೇಗ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಮತ್ತು ನಿಜವಾದ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಅದನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ವಿನಂತಿಸುತ್ತೇನೆ.
ಕಾಂತರಾಜು ಆಯೋಗವು ಮನೆ-ಮನೆಗೆ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಆರೋಪಗಳಿವೆ, ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೇನು?
ಸಮೀಕ್ಷಾ ವರದಿಯನ್ನು ನನಗೆ ಒದಗಿಸದ ಕಾರಣ ನಾನು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ನಿಮ್ಮ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಶೇ.100ರಷ್ಟು ನಿಖರವಾಗಿರುತ್ತದೆಯೇ?
ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಶೇ.100 ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಗುರಿ ಯಾರನ್ನೂ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎಂಬುದಾಗಿದೆ.
ತೆಲಂಗಾಣ, ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನೀವು ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಅಧ್ಯಾಯನ ಮಾಡಿದ್ದೀರಾ?
ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಅವರು ಆಂತರಿಕ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ, ಅದು ಇನ್ನೂ ಫಲಪ್ರದವಾಗಿಲ್ಲ. ನೇಮಕಾತಿ ಇನ್ನೂ ನಡೆಯಬೇಕಿದೆ.
ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸುವುದು ಸವಾಲಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಲಿದೆಯೇ?
ಹೌದು, ಬೆಂಗಳೂರಿನಂತಹ ನಗರದಲ್ಲಿ, 1.2 ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿದ್ದು, ಶೇ. 80-90 ರಷ್ಟು ಎಸ್‌ಸಿಗಳು ವಾಸಿಸುವ 1,200 ಕೊಳೆಗೇರಿಗಳಿವೆ. ಉಳಿದ ಶೇ. 15-20 ರಷ್ಟು ಜನರು ನಗರದಾದ್ಯಂತ ಇದ್ದಾರೆ. ನಾವು ಅವರ ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕಿದ್ದು, ಒಂದು ವೇಳೆ ಅವರು ಪತ್ತೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜಾತಿಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸದಿದ್ದರೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ವಿವರಗಳನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಬಹುದು. ಈಗಾಗಲೇ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಣತಿದಾರರಿಗೆ ನಾವು ಒತ್ತಡ ಹೇರುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಗಣತಿದಾರನು ಎಷ್ಟು ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸುತ್ತಾನೆ?
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಗಣತಿದಾರನಿಗೆ 120-130 ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಸಮೀಕ್ಷಾ ವರದಿ ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆಯೇ? ನೀವು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೀರಾ?
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿದರೆ, ನಮ್ಮ ವರದಿಯನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲು ನಾವು ಮುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತೇವೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಿದ್ದೇವೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಎರಡು, ಮೂರು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಹೊಸ ಮಾಹಿತಿ ಸಿಕ್ಕರೆ ಅದನ್ನು ನವೀಕರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.