ರಾಮ್ ಲಲ್ಲಾ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಸಮಾರಂಭ ಏಕೆ ಮತ್ತು ಹೇಗೆ? ಇಲ್ಲಿದೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ

ಅಯೋಧ್ಯೆ: ಇದೇ ಜನವರಿ 22 ಸೋಮವಾರದಂದು ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭವ್ಯವಾದ ರಾಮ ಮಂದಿರದ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೆ ಕ್ಷಣಗಣನೆ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ರಾಮಮಂದಿರ ಉದ್ಘಾಟನೆಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ ಇಲ್ಲಿದೆ.

51 ಇಂಚು, 1.5 ಟನ್ ತೂಕದ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಅದರ ತಳದಲ್ಲಿ ರಾಮ ಯಂತ್ರ (ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ವಿನ್ಯಾಸಗಳೊಂದಿಗೆ ತಾಮ್ರದ ತಟ್ಟೆ) ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪದ ಮುಖವನ್ನು ಮುಚ್ಚುವ ಮೂಲಕ ಅದರ ಪೀಠದ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಸೋಮವಾರ ಈ ವಿಗ್ರಹದ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ನಂತರ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿರುವ ಬಟ್ಟೆಯ ತುಂಡನ್ನು ಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಮಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಉದ್ಘಾಟನೆ ನೆರವೇರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸನಾತನ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಆಚರಣೆಗಳು ಆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ನಡುವೆ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಭಾರತೀಯ ಉಪಗ್ರಹದಿಂದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಿಂದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾದ ರಾಮ ಮಂದಿರದ ಮೊದಲ ಚಿತ್ರ!

ಪ್ರಧಾನ ದೇವತೆಯಾದ ರಾಮ ಲಲ್ಲಾ (ಬಾಲರಾಮ), ಐದು ಶತಮಾನಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ತನ್ನ ಜನ್ಮಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಠಿಣ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟದ ನಂತರ ದೇವಾಲಯದ ಹಕ್ಕು ಸ್ವಾಧೀನವಾಯಿತು. ಇದೀಗ ಎಲ್ಲ ಅಡೆತಡೆಗಳ ನಂತರ ಜನವರಿ 22 ರಂದು ರಾಮಮಂದಿರ ಉದ್ಘಾಟನೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಮಹಾಮಸ್ತಕಾಭಿಷೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಶ್ರೀ ರಾಮ ಜನ್ಮಭೂಮಿ ತೀರ್ಥ ಕ್ಷೇತ್ರ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ 7,500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಣ್ಯರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದೆ.

ಸನಾತನ ಧರ್ಮವು ನಾಲ್ಕು ಮುಖ್ಯ ಪಂಗಡಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಶೈವರು, ವೈಷ್ಣವರು, ಶಾಕ್ತರು ಮತ್ತು ಗಣಪತ್ಯರು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಶಿವ, ವಿಷ್ಣು, ತ್ರಿಪುರ ಸುಂದರಿ ಮತ್ತು ಗಣೇಶ ಅವರ ಪರಮೋಚ್ಛ ದೇವತೆಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, ಎಲ್ಲಾ ನಾಲ್ಕು ಪಂಗಡಗಳಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರೀಕರಣದ ಆಚರಣೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಪ್ರಧಾನ ದೇವತೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬೆಂಬಲ ಪಾತ್ರದ ಸಂರಚನೆಯು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರಾಮನಂದಿ ಪಂಥ
ಅಯೋಧ್ಯೆ ರಾಮಮಂದಿರದ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಮನಂದಿ ಪಂಥದ್ದು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ. ಇದು ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಂಥವಾಗಿದ್ದು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಏಳನೇ ಅವತಾರವಾದ ರಾಮನೊಂದಿಗಿನ ಆಳವಾದ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಇದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. 

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಕನ್ನಡಿಗನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಅರಳಿದ ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ಶ್ರೀರಾಮ: ಕನ್ನಡದ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಶಿಲ್ಪಿ ಅರುಣ್ ಯೋಗಿರಾಜ್ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ...

ರಾಮನಂದಿಗಳು ತಮ್ಮನ್ನು ರಾಮನ ಮಕ್ಕಳಾದ ಲವ ಮತ್ತು ಕುಶರ ವಂಶಸ್ಥರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಾಮನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದರ್ಶಕರು ರಾಮ, ಸೀತೆ ಮತ್ತು ಹನುಮಂತನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವ ಅವರ ಆರಾಧನಾ ವಿಧಾನವು ನಗರದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ರಚನೆಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕವಾಗಿದೆ. 1949 ರವರೆಗೆ ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ರಾಮ್ ಚಬುತ್ರದ (ವೇದಿಕೆ) ಪಾಲಕರಾಗಿದ್ದ ನಿರ್ಮೋಹಿ ಅಖಾರಾ ಮತ್ತು ನಂತರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 1949 ರಲ್ಲಿ ಬಾಬರಿ ರಚನೆಯೊಳಗೆ ವಿಗ್ರಹ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ದೇವಾಲಯವು ರಾಮನಂದಿ ಪಂಥದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಪಂಥವು 15 ನೇ ಶತಮಾನದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕ ಜಗದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ರಮಾನಂದಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ತನ್ನ ಮೂಲವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರವರ್ತಕರಾಗಿದ್ದ ಅವರು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ತಾರತಮ್ಯಗಳನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ವೈಷ್ಣವ ಬೈರಾಗಿ ಪಂಥವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಸಮಾನತಾವಾದಿಯಾಗಿದ್ದರು. ರಾಮನಂದಿ ಪಂಥವು ಅಂದಿನಿಂದ 36 ಉಪಶಾಖೆಗಳಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿದೆ.

ಹಲವು ಪ್ರಶ್ನೆ
ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಸಮಾರಂಭದ ದಿನಾಂಕದ ಆಯ್ಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಹೇರಳವಾಗಿವೆ. ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಇದ್ದು,  ರಾಮಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣ ಇನ್ನೂ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ರಾಮಮಂದಿರ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೆ ಜನವರಿ 22 ರಂದೇ ಮುಹೂರ್ತ ಏಕೆ.. ಬೇರೆ ದಿನಾಂಕ ಏಕಿಲ್ಲ.. ದೇವಾಲಯದ ಶಿಖರ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗದೆ ಇರುವ ಕಾರಣ ಇಷ್ಟು ತರಾತುರಿಯಲ್ಲಿ ಏಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ?  ಇನ್ನು ಕೆಲವೇ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುನ್ನ ಬಿಜೆಪಿ ರಾಮಮಂದಿರವನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಆರೋಪಗಳೂ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿವೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಯಜಮಾನ (ದೇವತೆಯ ಆತಿಥೇಯ) ಏಕೆ? ಬದಲಿಗೆ ವೈದಿಕ ತಜ್ಞರು ಅಥವಾ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ಮಾಡಬೇಕಲ್ಲವೇ? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳೂ ಉದ್ಭವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಆದರೆ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ನೀವು ಯಾರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೀರಿ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಗೆ ಜನವರಿ 22 ಏಕೆ?
ರಾಮಜನ್ಮಭೂಮಿ ಸಂಘಟಕರು ಸೂಕ್ತವಾದ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಕಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯದ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಾ ಅರ್ಚಕರು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಜನವರಿ 22 ರಂದು ಮೃಗಶಿರಾ ನಕ್ಷತ್ರದ ಅಭಿಜಿತ್ ಮುಹೂರ್ತದ 84 ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಮೂಲ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ (ಅತ್ಯಂತ ಮಂಗಳಕರ ಸಮಯ) ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಗೆ ಉತ್ತಮ ಗ್ರಹ ಸ್ಥಾನವನ್ನು  ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದಿನ, ಮೂಲ ಮುಹೂರ್ತ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 12.29.08 ರಿಂದ 12.30.32 ರವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಮುಹೂರ್ತ ಇರುವುದು ಕೇವಲ 84 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ನಡೆಸಬೇಕು. ಮುಹೂರ್ತವು ಸಮಯದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂದಹಾಗೆ ಅಭಿಜಿತ್ ಮುಹೂರ್ತವು ಪ್ರತಿದಿನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಸುಮಾರಿಗೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ರಾಮ ಲಲ್ಲಾ ವಿಗ್ರಹ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ: ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಜೊತೆ ಇತರ 15 ಯಜಮಾನರು ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿ

ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಆಚರಣೆಗಳ ಮೇಲುಸ್ತುವಾರಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಸಂಗ್ವೇದ್ ವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜ್ಯೋತಿಷ್ ವಿದ್ವಾಂಸ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಅರ್ಚಕ ಪಂಡಿತ್ ಗಣೇಶ್ವರ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ದ್ರಾವಿಡ್ ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮುಹೂರ್ತವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಅವರು ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯದ ಕಾರಣವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದು, "ಈ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯು ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರರು ಇರುವವರೆಗೆ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಅಖಂಡವಾಗಿರಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. 

ಅಭಿಜಿತ್ ಮುಹೂರ್ತದ ವಿಶೇಷತೆ
ಅಭಿಜಿತ್ ಮುಹೂರ್ತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ತನ್ನ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರದಿಂದ ಅಧರ್ಮವನ್ನು (ದೋಷಗಳನ್ನು) ನಾಶಪಡಿಸಿದನು ಎಂಬ ಐತಿಹ್ಯವಿದೆ. ಸೂರ್ಯನು ಉಚ್ಛ್ರಾಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅದೇ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ರಾಮನು ಜನಿಸಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗುರುವಿನ (ಗುರು) ಸ್ಥಾನದಿಂದಾಗಿ, ಪವಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಮುಹೂರ್ತವು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ತರುತ್ತದೆ, ಜನರ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸದಾಚಾರವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. 

ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಮುಖ್ಯ ಯಜಮಾನ
ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಬೇಕಾದರೆ, ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಒಬ್ಬ ಯಜಮಾನನನ್ನು ನೇಮಿಸಬೇಕು. ಯಜಮಾನನು ತನ್ನ ಸಂಗಾತಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಚರಣೆಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ದೇವಾಲಯದ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಸದಸ್ಯ ಅನಿಲ್ ಮಿಶ್ರಾ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ನಿಭಾಯಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ ದೇಶಾದ್ಯಂತದ ಇತರ 13 ದಂಪತಿಗಳು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಜನವರಿ 22 ರಂದು ನಡೆಯಲಿರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಮುಖ್ಯ ಯಜಮಾನರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ಆಚರಣೆ
ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಗೂ ಮುನ್ನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಜಲಧಿವಾಸ (ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಿದ ವಿಗ್ರಹ), ಅನ್ನಾಧಿವಾಸ (ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಿರುವ ವಿಗ್ರಹ) ಮತ್ತು ಘೃತಾಧಿವಾಸ (ತುಪ್ಪ), ಪುಷ್ಪಾಧಿವಾಸ (ಹೂವು), ಫಲಾಧಿವಾಸ (ಹಣ್ಣುಗಳೊಂದಿಗೆ) ಮತ್ತು ಔಷಧಾಧಿವಾಸ (ಔಷಧೀಯ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು) ಸೇರಿವೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಮೈಸೂರು: ಬಾಲರಾಮನ ಮೂರ್ತಿಗೆ ಶಿಲೆ ಸಿಕ್ಕ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ರಾಮಮಂದಿರ; ಜನವರಿ 22ರಂದೇ ಭೂಮಿಪೂಜೆ- ಜಿಟಿಡಿ

ನಂತರ 81 ಪೂರ್ಣ ಕಲಶಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಿದ ಔಷಧಯುಕ್ತ ನೀರಿನಿಂದ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರಾಂಗಣವನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತು ಪೂಜೆಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಬೇಕಾದ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು 125 ಕಲಶಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಿದ ವಿವಿಧ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳು ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳ ನೀರಿನಿಂದ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ವಿಗ್ರಹದ ಮಹಾಪೂಜೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶೈಯಾದಿವಾಸ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ  ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಮುಕ್ತಾಯದ ದಿನದಂದು ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ವಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪುರೋಹಿತರಿಂದ ಮಂತ್ರಗಳ ಪಠಣ ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಮುದ್ರೆಗಳ (ಕೈ ಸನ್ನೆಗಳು) ಪ್ರದರ್ಶನದ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ದೇವರಿಗೆ 16 ನೈವೇದ್ಯಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿ ನಂತರ ಮೊದಲ ಮಹಾ ಆರತಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಆಗ ದೇವರನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಭಕ್ತರ ಮುಂದೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ನಂತರ, ಪುರೋಹಿತರು ವಿಗ್ರಹದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇದು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂವೇದನಾ ಅಂಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಇಂದ್ರನು ಹಸ್ತವಾಗಿ, ಬ್ರಹ್ಮನು ಹೃದಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನು ಕಣ್ಣುಗಳಾಗಿ, ಇತ್ಯಾದಿ. ಅಂತಿಮ ವಿಧಿ ಚಕ್ಷು ಉನ್ಮಿಲನ (ನೇತ್ರೋನ್ಮಿಲನ) ಅಥವಾ ವಿಗ್ರಹದ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುವುದು. ಇದು ಸಮಾರಂಭದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು ಮೋದಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ನಂತರ ವಿಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ದೈವಿಕ ಚೈತನ್ಯ ಇದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿದ ಸ್ವಾಮೀಜಿಗಳು
ನಾಲ್ವರು ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ಪುರಿ ಗೋವರ್ಧನಪೀಠದ ಸ್ವಾಮಿ ನಿಶ್ಚಲಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿ, ಶೃಂಗೇರಿಯ ಭಾರತೀ ತೀರ್ಥ ಸ್ವಾಮೀಜಿ, ದ್ವಾರಕಾದ ಸದಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ಜ್ಯೋತಿರ್ ಮಠದ ಅವಿಮುಕ್ತೇಶ್ವರಾನಂದ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ವಿವಿಧ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಸಮಾರಂಭದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ. 

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಅಯೋಧ್ಯೆ ರಾಮಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಿಗರ ಹವಾ: ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದ ಗಜೇಂದ್ರಗಡ ಮೂಲದ ಶಿಲ್ಪಿಗೆ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಅದ್ಧೂರಿ ಸ್ವಾಗತ!

ಶೃಂಗೇರಿ ಮತ್ತು ದ್ವಾರಕೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡಿದರೆ, ಜ್ಯೋತಿರ್ ಮಠದ ಅವಿಮುಕ್ತೇಶ್ವರಾನಂದರು ಅವರು ಶಿಖರ (ಶಿಖರ) ಮತ್ತು ಧ್ವಜ ಸ್ತಂಭ (ಧ್ವಜಸ್ತಂಭ) ಇಲ್ಲದ ಅಪೂರ್ಣ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಗೆ ತಾವು ಹಾಜರಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ನಿಶ್ಚಲಾನಂದ ಶ್ರೀಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಾನವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಅವರೂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿಯುವ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ಹಿನ್ನಡೆ
ಮುಹೂರ್ತವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ ಕಾಶಿಯ ಪಂಡಿತ್ ಗಣೇಶ್ವರ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ದ್ರಾವಿಡ್ ಅವರು ಕಾಮಗಾರಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಕುರಿತು ಎದ್ದಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮದೇ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. 'ಜನರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮನೆ ನಿರ್ಮಿಸುವಾಗ ವಾಸ್ತು ಶಾಂತಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಮೊದಲ ಮಹಡಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ನಿರ್ಮಾಣ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಮನೆಯನ್ನು ತಮ್ಮ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಂತರ ಮನೆಯ ಉಳಿದ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯವು ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಅದೇ ನಿಯಮವು ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿರ್ಮಾಣ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರವೇ ವಾಸ್ತು ಪ್ರವೇಶ ನಡೆಯಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಚನೆಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಭಾಗಶಃ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ದೇವಾಲಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ವಿಗ್ರಹದ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಸನ್ಯಾಸಿಯಿಂದ (ಶಿಖರದ ಮೇಲಿರುವ ಕಲಶ) ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಗೃಹಸ್ಥ (ಕುಟುಂಬದ ಪುರುಷ) ಅಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅಪೂರ್ಣ ದೇವಾಲಯದ ರಚನೆಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಛಾವಣಿಯ ನಿರ್ಮಾಣ, ಬಾಗಿಲುಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಆಚರಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಬಹುದು. ನಿರ್ಮಾಣ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ, ಮತ್ತೊಂದು ಸೂಕ್ತ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ಕಲಶ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ (ಕಲಶ ಸ್ಥಾಪನೆ) ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದರೆ, ಮೋದಿಯವರಿಗೆ ಯಜಮಾನನಾಗುವ ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಅಯೋಧ್ಯೆ ರಾಮಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಕನ್ನಡಿಗನ ಅಳಿಲು ಸೇವೆ: ಕೆಕ್ಕಾರ ಹುಡುಗ ಕೆತ್ತಿದ ಗಣೇಶನ ಶಿಲ್ಪಕ್ಕೆ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ!

ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ರಾಮಮಂದಿರದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ಮತ್ತು ಬಾಗಿಲುಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ, ನಿಗಧಿತ ಆಚರಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಗ್ರಹದ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಎಂದು ದ್ರಾವಿಡ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.