ಗ್ರೇಟರ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರವನ್ನು ಶ್ರೇಷ್ಠವಾಗಿಸುತ್ತದೆಯೇ?

ಬೆಂಗಳೂರು: 1949 ರಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪುರಸಭೆಗಳನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಿ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ ನಿಗಮ (ಬಿಸಿಸಿ) ರಚನೆಯಾಯಿತು. ಅಂದು ಸುಮಾರು 7.5 ಲಕ್ಷ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿತ್ತು.

ಆದರೆ ಕಳೆದ 76 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 1990 ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯ ಮತ್ತು 2000 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಐಟಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ನಂತರ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಹಲವಾರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ 1.3 ಕೋಟಿಗೆ ಏರಿದೆ, ಇದು ಕೆಟ್ಟ ರಸ್ತೆಗಳು, ತೆರವುಗೊಳಿಸದ ಕಸ, ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹ, ಗುಂಡಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ.

1989 ರಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಸಿ ನಂತರ ಬೆಂಗಳೂರು ಮಹಾನಗರ ಪಾಲಿಕೆ ಮತ್ತು 2007 ರಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಮಹಾನಗರ ಪಾಲಿಕೆ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು, ನಿಗಮದ ಮಿತಿಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ವಿಸ್ತಾರವಾಯಿತು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಈಗ ಗ್ರೇಟರ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿದೆ.

ಈಗ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಏಳು ಪುರಸಭೆ ನಿಗಮಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ ಆದರೆ ಮೂರು ಅಥವಾ ಐದು ಸಣ್ಣ ನಿಗಮಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಸಣ್ಣ ಪುರಸಭೆಗಳನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬಿಸಿಸಿ ರಚನೆಯಾದ ಕಾರಣ ಇದು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಕರ್ನಾಟಕದ 2024-25ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಏಳು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಿಸಿಸಿ, ತರುವಾಯ 50 ವಿಭಾಗಗಳಿಗೆ (ನಂತರ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು) ಏರಿತು. ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ, ಬಿಸಿಸಿ/ಬಿಎಂಪಿ 1991 ರಲ್ಲಿ 87 ವಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 1995 ರಲ್ಲಿ 100 ವಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿತು. 2007 ರಲ್ಲಿ, ಇದು ಬಿಬಿಎಂಪಿಯಾದಾಗ ಅದನ್ನು 198 ವಾರ್ಡ್ ಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಏಳು ನಗರ ಪುರಸಭೆಗಳು, ಒಂದು ತಾಲ್ಲೂಕು ಪುರಸಭೆ ಮತ್ತು 110 ಹಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.

ಕಳೆದ ಎರಡೂವರೆ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ವಾಹನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಈ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಕೇವಲ 15 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮಾತ್ರ ಪರಿಷತ್ತು ಇತ್ತು. ಇದರರ್ಥ, ಸುಮಾರು 10 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ, ನಗರದ ನಾಗರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಕೌನ್ಸಿಲರ್‌ಗಳಲ್ಲ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2020 ರಿಂದ, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಷತ್ತು ಇಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಐಎಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ, ಸಣ್ಣ ನಿಗಮಗಳ ವಿಭಜನೆ, ವಾರ್ಡ್‌ಗಳ ವಿಂಗಡಣೆ, ಈ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಕೌನ್ಸಿಲರ್‌ಗಳ ಮೀಸಲಾತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಗ್ರೇಟರ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ರಚನೆಯು ಕನಿಷ್ಠ ಆರರಿಂದ ಎಂಟು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನು ಅಡೆತಡೆಗಳಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಇದರರ್ಥ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ನಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಲ್ಲ ಹೀಗಾಗಿ ನಗರವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಇಲ್ಲದೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಕೌನ್ಸಿಲರ್‌ಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಶಾಸಕರು, ಸಂಸದರು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹೊರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಇಲ್ಲದೆ, ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಅನೇಕ ಕೇಂದ್ರ ಅನುದಾನಗಳು ಬಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿವೆ. ಅಮೃತ್ ಮತ್ತು 15 ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದಂತಹ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ನಗರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಅನುದಾನ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಕೊನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಬಿಬಿಎಂಪಿ ಅದನ್ನು 2021 ರಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿತು. ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕ ಆರ್ ಅಶೋಕ ನಗರವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಪುರಸಭೆಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲು ಗ್ರೇಟರ್ ಅನ್ನು 'ಕ್ವಾರ್ಟರ್' ಎಂದು ಕರೆದರು. ಇದು ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮುಂದೂಡಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ತಂತ್ರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಬಿಜೆಪಿ ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಆದರೆ, ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವ ಡಿ.ಕೆ. ಶಿವಕುಮಾರ್ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಮಾಜಿ ಉಪಮೇಯರ್ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕ ಹರೀಶ್ ಎಸ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಪಕ್ಷವು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಬಿಬಿಎಂಪಿಯ ವಿಭಜನೆಯು ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ. ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ, ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ಮೂರು ನಿಗಮಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದು ವಿಫಲವಾದ ನಂತರ, ಅವುಗಳನ್ನು ಒಂದಾಗಿ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಬಿಬಿಎಂಪಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗಿನಿಂದ, ನಗರವನ್ನು ಏಕರೂಪವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ನಾವು 1 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ, ರಸ್ತೆಗಳು, ಘನತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ಅವರು ಈ ನಿಗಮಗಳನ್ನು ವಿಭಜಿಸಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ 74 ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ.

ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ ವಾರ್ಡ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಕೆಲವು ಸಾವಿರದಿಂದ 1 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ವಾರ್ಡ್ ಅನುದಾನಗಳು ಈ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತವೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಅನ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹೇಳಿದರು. ಸಣ್ಣ ಪುರಸಭೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ನಾವು ಎಂಟು ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವಲಯ ಆಯುಕ್ತರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಅವರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರವಿಲ್ಲ. ಆಯುಕ್ತರಂತಲ್ಲದೆ ಅವರು ಇತರ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರೊಂದಿಗೆ ಸಮನ್ವಯ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆಯುಕ್ತರ ಕೆಲಸವು ಕೇವಲ ಕಚೇರಿ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಲ್ಲ, ಅವರು ವಾರ್ಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. 198 ವಾರ್ಡ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ, ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಮೂಲಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ.

ಈಗ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಂಸದರಾಗಿರುವ ಬಿಬಿಎಂಪಿಯ ಮಾಜಿ ಆಯುಕ್ತ ಕುಮಾರ್ ನಾಯಕ್, ಗ್ರೇಟರ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಸ್ವಾಗತಾರ್ಹ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಪರಿಹಾರವಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಟಿಎನ್‌ಐಇ ಜೊತೆ ಮಾತನಾಡಿದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ (ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ) ತುಷಾರ್ ಗಿರಿ ನಾಥ್, ಮೇ 15 ರಿಂದ ಗ್ರೇಟರ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಆಡಳಿತ ಕಾಯ್ದೆ (ಜಿಬಿಜಿಎ) ಅನುಷ್ಠಾನದೊಂದಿಗೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಕಾಯ್ದೆ ಮತ್ತು ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಮಹಾನಗರ ಪಾಲಿಕೆ ಕಾಯ್ದೆಯಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಕಾಯ್ದೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

"ಗ್ರೇಟರ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮೊದಲು ಅಧಿಸೂಚನೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಅದು ಮುಗಿದ ನಂತರ, ಜಿಬಿಜಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 5 ರ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಭಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ”ಎಂದು ಗಿರಿ ನಾಥ್ ಹೇಳಿದರು.

ಜಿಬಿಎ ಕುರಿತ ಶಾಸಕರ ಜಂಟಿ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರಿಜ್ವಾನ್ ಅರ್ಷದ್ ಮಾತನಾಡಿ ಕಾಯ್ದೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಹೊರ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಧಿಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. ಸಣ್ಣ ನಿಗಮಗಳು ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಲು ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿರಲು ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಬಿಬಿಎಂಪಿಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಸ್ತುತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಫೈಲ್ ಒಬ್ಬ ಮುಖ್ಯ ಆಯುಕ್ತರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಅನುಮತಿಗಾಗಿ ಮುಖ್ಯ ಕಚೇರಿಗೆ ಬರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಭಜಿತವಾದ ನಂತರ, ಆಯಾ ನಿಗಮಕ್ಕೆ ಆಯುಕ್ತರು ಮತ್ತು 2.5 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮೇಯರ್ ಇರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವರು ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಇದು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಳಂಬ ಮತ್ತು ಕೊರತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಆತಂಕವೂ ಇದೆ. ಜಿಬಿಎ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ, ಮೂರು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು ಪರಿಶೀಲನಾ ಸಭೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲಾ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಸಚಿವರು ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಸಭೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಒಂದೆಡೆ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು 'ಬ್ರಾಂಡ್ ಬೆಂಗಳೂರು' ಮಾಡಲು ಉತ್ಸುಕವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ರಾಜ್ಯ ರಾಜಧಾನಿಯಲ್ಲಿ ತೆರವುಗೊಳಿಸದ ಕಸ, ಗುಂಡಿಗಳು, ಪಾದಚಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹಲವು ನಾಗರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರೇಟರ್ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆಯೇ ಅಥವಾ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಹಳೆಯ ವೈಭವವನ್ನು ತರುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಕಾದು ನೋಡಬೇಕು.