ಭಾರತದ ತಂತ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿ ತಂತ್ರ: ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದ ಮುರಿಯಲು ಪಾಕ್ ಮುಂದು; ಏನಿದು ಒಪ್ಪಂದ? ಇದೇ ಒಪ್ಪಂದ ಪಾಕ್ ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ಮುರಿದಿದೆ ಗೊತ್ತಾ?

ಪಹಲ್ಗಾಮ್ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಗೆ ಭಾರತ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಿದೆ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೀಸಾಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಪ್ರಜೆಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ವೀಸಾಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿಗಳಿಗೆ ವೀಸಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇಸ್ಲಾಮಾಬಾದ್ ನವದೆಹಲಿಯ ನಿರ್ಧಾರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿ ತಂತ್ರವಾಗಿ, ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ.

ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಪ್ರಧಾನಿ ಶೆಹಬಾಜ್ ಷರೀಫ್ ಇಂದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತಾ ಸಮಿತಿ (ಎನ್‌ಎಸ್‌ಸಿ) ಸಭೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸಿ ಹಲವಾರು ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು, ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಮಿತಿಯು "ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಸೀಮಿತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದ ಎಂದರೇನು?

ಡಿಸೆಂಬರ್ 16, 1971 ರಂದು, ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಯುದ್ಧಗಳ ನಂತರ, ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ (ಈಗ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ) 90,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಪಡೆಗಳು ಶರಣಾದವು. ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಶರಣಾಗತಿಯು ಪಶ್ಚಿಮ ವಲಯದಲ್ಲಿಯೂ ಕದನ ವಿರಾಮಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಅಂತ್ಯ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಗೆಲುವಿನ ಫಲವಾಗಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಎಂಬ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಯಿತು. ಮರುದಿನ, ಪ್ರಧಾನಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಏಕಪಕ್ಷೀಯ ಕದನ ವಿರಾಮವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು.

ಇದಾದ ಬಳಿಕ ನಡೆದಿದ್ದೇ ಈ ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದ. ಪ್ರಧಾನಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಪ್ರಧಾನಿ ಜುಲ್ಫಿಕರ್ ಅಲಿ ಭುಟ್ಟೋ ನಡುವೆ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಶಿಮ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾದ ಶಾಂತಿ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ಈ ಒಪ್ಪಂದ " ಅಂದಿನ ದಿನದವರೆಗೆ ಹಾಳಾಗಿದ್ದ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದ ಸಂಘರ್ಷ ಮತ್ತು ಮುಖಾಮುಖಿಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸೌಹಾರ್ದ ಮತ್ತು ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಉಪಖಂಡದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು" ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಈ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಜುಲೈ 2, 1972 ರಂದು ಸಹಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ 4ರಂದು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು. 50 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಭಾರತದ ಸಿಂಧು ನದಿ ನೀರು ಒಪ್ಪಂದ ಅಮನಾತು ಘೋಷಣೆಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ "ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದೆ".

ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ನಡುವಿನ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಗೆ (LoC) ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಷರತ್ತು ಇದೆ, ಇದು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಮನವರ್‌ನಿಂದ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಕೇರನ್‌ವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಹಿಮನದಿ ಪ್ರದೇಶಗಳವರೆಗೆ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದದ ಷರತ್ತು 4 ರ ಉಪವಿಭಾಗ 1 ಮತ್ತು 2 ದಲ್ಲಿರುವ ಅಂಶಗಳು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ:

ಶಾಶ್ವತ ಶಾಂತಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು, ಎರಡೂ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪುತ್ತವೆ:

(1) ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಯ ತಮ್ಮ ಬದಿಗೆ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

(2) ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ, ಡಿಸೆಂಬರ್ 17, 1971 ರ ಕದನ ವಿರಾಮದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಉಂಟಾದ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರು ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹವಿಲ್ಲದೆ ಗೌರವಿಸಬೇಕು. ಪರಸ್ಪರ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ, ಯಾವುದೇ ಪಕ್ಷವು ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಾರದು. ಈ ರೇಖೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುವ ಬೆದರಿಕೆ ಅಥವಾ ಬಲಪ್ರಯೋಗದಿಂದ ದೂರವಿರಲು ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರು ಮತ್ತಷ್ಟು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

(3) ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ನಂತರ ಸೇನಾ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅದರ 30 ದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಡಿಸೆಂಬರ್ 17, 1971 ರಂದು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ಕದನ ವಿರಾಮ ರೇಖೆಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

ಸಿಯಾಚಿನ್ ನಿಂದ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗೆ - ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದ್ದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ!

ಸುಮಾರು ಒಂದು ದಶಕದ ನಂತರ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ದಾಟಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ 150 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ. ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತನ್ನ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು ಇದು ಶಿಮ್ಲಾ ಒಪ್ಪಂದದ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ.

ಎಲ್‌ಒಸಿಯನ್ನು ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ಕ್ರೂರ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ತನ್ನ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಸಂಘರ್ಷದ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 2003 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಕದನ ವಿರಾಮಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡವು. 2003 ರಿಂದ 2006 ರವರೆಗೆ, ಒಂದೇ ಒಂದು ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಆದರೆ 2006 ರಿಂದ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದೆ.