ನವದೆಹಲಿ: ಕೇಂದ್ರ ಬಿಜೆಪಿ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ 'ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಂದು ಚುನಾವಣೆ' ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಬರುವ ಸೋಮವಾರ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಗಳು ದುಬಾರಿ ಮತ್ತು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರಣ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಒಂದು ಚುನಾವಣೆಗೆ ರಚಿಸಲಾಗಿರುವ ಸಮಿತಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದೆ.
ಸೋಮವಾರ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾದ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಚುನಾವಣೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುವ ದೇಶದ ಹಲವಾರು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಾದರಿ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ಹೇರಿಕೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನಜೀವನವನ್ನು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಆಗಾಗ್ಗೆ ಚುನಾವಣಾ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ಹೇರುವಿಕೆಯು ಸೇವೆಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಿಗೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯವರೆಗೆ ನಿಯೋಜನೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಮಾನವಶಕ್ತಿಯ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂವಿಧಾನ (129 ನೇ) ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆ, 2024' ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಮಸೂದೆಯು ಹೊಸ ವಿಧಿ 82ಎನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತದೆ -- ಹೌಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಪೀಪಲ್ (ಲೋಕಸಭೆ) ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು 83 (ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದನಗಳ ಅವಧಿ), ಆರ್ಟಿಕಲ್ 172 (ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗಗಳ ಅವಧಿ) ಮತ್ತು ಆರ್ಟಿಕಲ್ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲು 327 (ಶಾಸಕಾಂಗಗಳಿಗೆ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಂಸತ್ತಿನ ಅಧಿಕಾರ).
ಮಸೂದೆಯು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ನಂತರ, ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ಲೋಕಸಭೆಯ ಮೊದಲ ಅಧಿವೇಶನದ ದಿನಾಂಕದಂದು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಿಂದ ಅಧಿಸೂಚನೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.ಲೋಕಸಭೆಯ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯು ಆ ನಿಗದಿತ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಗಳ ಅವಧಿಯು, ನಿಗದಿತ ದಿನಾಂಕದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಜನರ ಸದನದ ಪೂರ್ಣಾವಧಿಯ ಅವಧಿ ಮುಗಿಯುವ ಮೊದಲು, ಲೋಕಸಭೆಯ ಪೂರ್ಣ ಅವಧಿಯ ಮುಕ್ತಾಯದ ನಂತರ ಶಾಸನ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಂದ ರಚಿತವಾಗಿದೆ.
ನಂತರ, ಹೌಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಪೀಪಲ್ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ನಡೆಸಬೇಕು.
1951-52, 1957, 1962 ಮತ್ತು 1967 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಪೀಪಲ್ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಿಗೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದ್ದವು. 1968 ಮತ್ತು 1969 ರಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿಧಾನಸಭೆಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ವಿಸರ್ಜನೆಯಿಂದಾಗಿ, ಹೌಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಪೀಪಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.