ನವದೆಹಲಿ: ರಾಜಧಾನಿ ದೆಹಲಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಯಮುನಾ ನದಿಯು ಜೀವಿಗಳು ಬದುಕಲು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಬಹುತೇಕ ಕಳೆದುಹೋಗಿದೆ ಎಂದು ಸಂಸದೀಯ ಸಮಿತಿ ಹೇಳಿದೆ, ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲಾದ 33 ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ 23 ಸ್ಥಳಗಳು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜಧಾನಿಯ ಆರು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.
ಯಮುನಾ ನದಿಯು ದೆಹಲಿ ಮೂಲಕ 40 ಕಿ.ಮೀ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ, ಹರಿಯಾಣದಿಂದ ಪಲ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಅಸ್ಗರ್ಪುರ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತದೆ. ನದಿಯ ಜೀವ ಉಳಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಕರಗಿದ ಆಮ್ಲಜನಕ (DO) ಮಟ್ಟಗಳು ದೆಹಲಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಇಲ್ಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಜಲಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಕುರಿತಾದ ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿ ಕಳೆದ ಮಂಗಳವಾರ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ ತನ್ನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಯಮುನಾ ನದಿಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ನದಿಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕುರಿತಾದ ತನ್ನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ, ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಳಚರಂಡಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳ (STP) ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ನವೀಕರಣದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮಾಲಿನ್ಯದ ಮಟ್ಟಗಳು ಆತಂಕಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿವೆ ಎಂದು ಸಮಿತಿ ಎಚ್ಚರಿಸಿದೆ.
ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು, ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು ನದಿಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಎಲ್ಲಾ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟವರ ಸಂಘಟಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಮಿತಿ ಕರೆ ನೀಡಿದೆ. ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲಾದ 33 ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಾಖಂಡದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿವೆ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿ (CPCB) ಜನವರಿ 2021 ಮತ್ತು ಮೇ 2023 ರ ನಡುವೆ 33 ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಿತು, ರಾಜ್ಯ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಗಳೊಂದಿಗೆ. ಈ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವು ಕರಗಿದ ಆಮ್ಲಜನಕ (DO), ಪಿಹೆಚ್, ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕ ಆಮ್ಲಜನಕ ಬೇಡಿಕೆ (BOD), ಮತ್ತು ಫೆಕಲ್ ಕೋಲಿಫಾರ್ಮ್ (FC) ನ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ನಿಯತಾಂಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಉತ್ತರಾಖಂಡ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಥಳಗಳು ಅಗತ್ಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿವೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ತೋರಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಹರಿಯಾಣದ ಎಲ್ಲಾ ಆರು ಸ್ಥಳಗಳು ವಿಫಲವಾಗಿವೆ. ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ, 2022 ಮತ್ತು 2023 ರಲ್ಲಿ ಪಲ್ಲಾ ತಾಣವು ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದರೂ, 2021 ರಲ್ಲಿ ಏಳು ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಿಲ್ಲ.
ಯಮುನಾ ಪ್ರವಾಹ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಅತಿಕ್ರಮಣದ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಿತಿಯು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ. ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣ ಅತಿಕ್ರಮಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ್ದರೂ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಖಂಡಗಳು ಇನ್ನೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಿಲ್ಲ.