ಕರಾವಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಳೆಂಜ ಹಬ್ಬವು ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ಜುಲೈ-ಆಗಸ್ಟ್ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಆಟಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಆಷಾಢ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ.

ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ರೋಗ-ರುಜಿನಗಳು, ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ, ಪ್ರವಾಹ ಮುಂತಾದ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಟ್ಟ ಶಕುನಗಳಿಂದ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಬರುವ ಕಳೆಂಜನ ಆಗಮನವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರದ್ದು.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಕರಾವಳಿ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಲಿಕೆ ಬುಡಕಟ್ಟು ಎಂಬ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನರು ಕಳೆಂಜನಂತೆ ವೇಷ ಧರಿಸಿ ಹಳ್ಳಿಯ ಪ್ರತಿ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಕಳೆಂಜ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಆಶೀರ್ವದಿಸುತ್ತದೆ. ಮನೆಯವರು ನಲಿಕೆಯವರು ಬಂದಾಗ ಅಕ್ಕಿ-ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ನೀಡಿ ಸತ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಕಳೆಂಜ ಕಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಮುಖವರ್ಣಿಕೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿ, ಕೆಂಪು ಮೀಸೆ ಮತ್ತು ಕೋಮಲ ಬಾಳೆ ಎಲೆಗಳ ಎಳೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ತೊಡುಗೆ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಹಾವಿನ ರೀತಿಯ ತಲೆಗೆ ಗೇರ್ ಮತ್ತು ತಾಳೆ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಕಳೆಂಜಪರ್ ಪ್ರತಿ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಲು ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಕರಾವಳಿ ಭಾಗದವರದ್ದು. ಸ್ವಲ್ಪ ಭತ್ತ, ಅರಿಶಿನ, ಇದ್ದಿಲು, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಬರುವ ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ದುರದೃಷ್ಟಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಲು ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಆಟಿ ಕಳೆಂಜ ನೃತ್ಯ

ಆಟಿ ಕಳೆಂಜವು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವ ಒಂದು ಜಾನಪದ ವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಕಳೆಂಜದ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಭೂಮಿಗೆ ತರುವ ಮೂಲಕ ಧಾರಾಕಾರ ಮಳೆಯಿಂದ ಮಾನವನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು, ಭೂಮಿತಾಯಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ದುಷ್ಟತನವನ್ನು ಓಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತರಲು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ.

ಮಂಗಳೂರಿನ ನಲ್ಕೆ ಸಮುದಾಯದವರು ತೆಂಗಿನ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ವೇಷಭೂಷಣ, ವರ್ಣರಂಜಿತ ಬಟ್ಟೆಗಳು, ಕಾಲುಂಗುರಗಳು, ಅಡಿಕೆ ಪೊರೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಟೋಪಿಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳ ಮುಖವರ್ಣಿಕೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎಲೆಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಛತ್ರಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ಪ್ರತಿ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಟೆಂಬರೆ ವಾದ್ಯದ ಬಡಿತಗಳೊಂದಿಗೆ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.