ಇಥಿಯೋಪಿಯಾ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಗಿಸಿರುವ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಕಾಲಮಾನ ಪ್ರಕಾರ ನಿನ್ನೆ ಸಂಜೆ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಭೇಟಿಗಾಗಿ ಒಮಾನ್ ರಾಜಧಾನಿ ಮಸ್ಕತ್ ಗೆ ಬಂದಿಳಿದರು. ಮಸ್ಕತ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಒಮಾನ್ನ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಉಪ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸಯ್ಯದ್ ಶಿಹಾಬ್ ಬಿನ್ ತಾರಿಕ್ ಅಲ್ ಸೈದ್ ಆತ್ಮೀಯವಾಗಿ ಬರಮಾಡಿಕೊಂಡರು.
ಭಾರತ-ಒಮಾನ್ ಸ್ನೇಹದ ಬಗ್ಗೆ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ನಾವು ಉತ್ತಮ ಸಂವಾದವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಸೋಷಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಹಲವು ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ
ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ದೇಶದ ಉನ್ನತ ನಾಯಕತ್ವದೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಲಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಸುಲ್ತಾನ್ ಹೈತಮ್ ಬಿನ್ ತಾರಿಕ್ ಅವರ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ ಮೋದಿ ಅವರು ಒಮಾನ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇದು ಗಲ್ಫ್ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಅವರ ಎರಡನೇ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದು, ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯ 70 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಭೇಟಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಮಾನ್ನೊಂದಿಗೆ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತವು ತುಂಬಾ ಆಶಾವಾದಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಭಾರತ ಮತ್ತು ಒಮಾನ್ ನಡುವಿನ ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಕಳೆದ ಶುಕ್ರವಾರ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಅನುಮೋದಿಸಿತು.
ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಸಿಇಪಿಎ (ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಒಪ್ಪಂದ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಗಳು ನವೆಂಬರ್ 2023 ರಲ್ಲಿ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು, ಈ ವರ್ಷ ಮಾತುಕತೆಗಳು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಂಡವು.
ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತುಂಬಾ ಆಶಾವಾದಿಗಳಾಗಿದ್ದೇವೆ. ಎರಡೂ ದೇಶಗಳು ಅದರ ಆರಂಭಿಕ ಅಂತಿಮೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯದ (MEA) ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಅರುಣ್ ಚಟರ್ಜಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಭೇಟಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರೆ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಒಮಾನ್ ನಡುವಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಮಗೆ ಅಪಾರ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಇದು ಭಾರತ-ಒಮಾನ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಬಂಧದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಾಯವನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಭೇಟಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮೋದಿ ಅವರು ಸುಲ್ತಾನ್ ತಾರಿಕ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ ಬಲವಾದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಲಿದ್ದಾರೆ.
ನಂತರ ಮಸ್ಕತ್ನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಲಸಿಗರ ಸಭೆಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಲಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಭೇಟಿಯು ವ್ಯಾಪಾರ, ಹೂಡಿಕೆ, ಇಂಧನ, ರಕ್ಷಣೆ, ಭದ್ರತೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಆಸಕ್ತಿಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರಿಗೆ ಒಂದು ಅವಕಾಶವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು MEA ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಗಲ್ಫ್ ಸಹಕಾರ ಮಂಡಳಿ (GCC) ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಒಮಾನ್ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಫ್ತು ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಭಾರತವು ಈಗಾಗಲೇ ಮತ್ತೊಂದು ಕೊಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರ ಮಂಡಳಿ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರವಾದ ಯುಎಇ ಯೊಂದಿಗೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಮೇ 2022 ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು.
ಆಮದು-ರಫ್ತು
ಭಾರತ-ಒಮಾನ್ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವು 2024-25 ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 10.5 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ($4 ಬಿಲಿಯನ್ ರಫ್ತು ಮತ್ತು $6.54 ಬಿಲಿಯನ್ ಆಮದು) ಆಗಿತ್ತು. ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಆಮದು ವಸ್ತುಗಳು ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಯೂರಿಯಾ. ಇವು ಆಮದುಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 70 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು. ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಪ್ರೊಪಿಲೀನ್ ಮತ್ತು ಎಥಿಲೀನ್ ಪಾಲಿಮರ್ಗಳು, ಪೆಟ್ ಕೋಕ್, ಜಿಪ್ಸಮ್, ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು, ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕು ಮತ್ತು ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಆಗಿವೆ.
ಭಾರತದಿಂದ ಒಮಾನ್ ಗೆ ರಫ್ತಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ವಸ್ತುಗಳೆಂದರೆ ಖನಿಜ ಇಂಧನಗಳು, ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು, ಅಮೂಲ್ಯ ಲೋಹಗಳು, ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕು, ಧಾನ್ಯಗಳು, ಹಡಗುಗಳು, ದೋಣಿಗಳು ಮತ್ತು ತೇಲುವ ರಚನೆಗಳು, ವಿದ್ಯುತ್ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು, ಬಾಯ್ಲರ್ಗಳು, ಚಹಾ, ಕಾಫಿ, ಮಸಾಲೆಗಳು, ಉಡುಪುಗಳು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಾಗಿವೆ.