ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ಚರ್ಮ, ಲೋಳೆ ಕೋಶಗಳ ಪೊರೆಗಳು, ಕೂದಲು ಮತ್ತು ಉಗುರುಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ದೀರ್ಘಕಾಲದ, ಉರಿಯೂತದ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ಇದೊಂದು ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದ್ದು ಈ ರೋಗ ಬಂದಾಗ ರೋಗನಿರೋಧಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ತಪ್ಪಾಗಿ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚರ್ಮ ಮತ್ತು ಲೋಳೆಪೊರೆಯ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಅಲ್ಲ. ಆದರೂ ಇದು ಸುರೂಪಿಕಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಸರಿಯಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡದಿದ್ದರೆ ಅನೇಕ ತೊಡಕುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ಎಲ್ಲಾ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಆದರೆ 30 ರಿಂದ 60 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ವಯಸ್ಕರಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಪುರುಷರಿಗಿಂತ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ಗೆ ಕಾರಣಗಳು

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ರೋಗಕ್ಕೆ ನಿಖರವಾದ ಕಾರಣ ಎಂಬುದು ಸರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳು ಈ ರೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಇಲ್ಲಿವೆ:

ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ (ಆಟೋಇಮ್ಯೂನ್) ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು: ದೇಹದ ರೋಗನಿರೋಧಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಚರ್ಮ ಅಥವಾ ಲೋಳೆಪೊರೆಯ ಕೋಶಗಳ ಮೇಲೆ ತಪ್ಪಾಗಿ ದಾಳಿ ಮಾಡುವುದು.

ಆನುವಂಶಿಕತೆ: ಆಟೋಇಮ್ಯೂನ್ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಇತಿಹಾಸವು ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು.

ಹೆಪಟೈಟಿಸ್ ಸಿ ಸೋಂಕು: ಈ ವೈರಸ್ ಕೆಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಖಿಕ ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಹದಗೆಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.

ಔಷಧಿಗಳು: ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ನಿರೋಧಕಗಳು ಮತ್ತು ಮಲೇರಿಯಾ ನಿರೋಧಕಗಳಂತಹ ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳು ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್‌ನಂತಹ ರೋಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಬಹುದು.

ದಂತ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು: ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ಹಲ್ಲುಗಳನ್ನು ತುಂಬಲು ಬಳಸುವ ವಸ್ತುಗಳು ಮೌಖಿಕ ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್‌ನಂತೆಯೇ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.

ಒತ್ತಡ: ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡವು ಈ ರೋಗದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಬಹುದು.

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್‌ನ ಲಕ್ಷಣಗಳು ದೇಹದ ಯಾವ ಭಾಗದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚರ್ಮದ ಮೇಲೆ ನೇರಳೆ, ಚಪ್ಪಟೆಯಾದ ಮೇಲ್ಭಾಗ, ತುರಿಕೆ ಉಬ್ಬುಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಮಣಿಕಟ್ಟುಗಳು ಹಿಮ್ಮಡಿಗಳು, ಕೆಳ ಬೆನ್ನು ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ದದ್ದುಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ಅವು ಗುಣವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಗಾಢ ಕಂದು ಅಥವಾ ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ತೇಪೆಗಳು ಉಳಿಯಬಹುದು. ದದ್ದುಗಳು ಇದ್ದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ತುರಿಕೆ ಸೌಮ್ಯದಿಂದ ತೀವ್ರವಾಗಿರಬಹುದು.

ಬಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಒಳಗಿನ ಕೆನ್ನೆ ಅಥವಾ ನಾಲಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಬಿಳಿಯ ತೇಪೆಗಳು ಕಾಣಿಸಬಹುದು. ಕೆಂಪು, ಊದಿಕೊಂಡ, ನೋವಿನ ತೇಪೆಗಳು ಅಥವಾ ತೆರೆದ ಹುಣ್ಣುಗಳು (ಸವೆತದ ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್) ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಸುಡುವ ಸಂವೇದನೆ, ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಸಾಲೆಯುಕ್ತ ಅಥವಾ ಆಮ್ಲೀಯ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸುವಾಗ ಬಾಯಿ ಸುಟ್ಟ ಅನುಭವ ಆಗಬಹುದು.

ಯೋನಿ ಅಥವಾ ಶಿಶ್ನದ ಮೇಲೆ ನೋವಿನ ಹುಣ್ಣುಗಳು ಅಥವಾ ಬಿಳಿ ತೇಪೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭೋಗ ಅಥವಾ ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.

ನೆತ್ತಿಯು ಕೆಂಪಾಗಿ ಕಿರಿಕಿರಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡದಿದ್ದರೆ ಕೂದಲುಗಳು ಉದುರುತ್ತವೆ. ಉಗುರುಗಳು ತೆಳುವಾಗುತ್ತವೆ, ಸಿಪ್ಪೆ ಸುಲಿದ ಹಾಗಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸೀಳುತ್ತವೆ.ಕೆಲವು ತೀವ್ರ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಉಗುರು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ನಷ್ಟವಾಗಬಹುದು.

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್‌ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದರ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು. ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಸಮಸ್ಯೆ ತೀವ್ರತೆ ಮತ್ತು ಅದು ಯಾವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಂದಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.

• ಉರಿಯೂತ ಮತ್ತು ತುರಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಔಷಧಿ ಮತ್ತು ಮಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯರು ನೀಡಬಹುದು. ಚುಚ್ಚುಮದ್ದುಗಳನ್ನು ತೀವ್ರತರವಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

• ಸೋಂಕುಗಳಿದ್ದರೆ ಆಂಟಿವೈರಲ್ ಅಥವಾ ಆಂಟಿಫಂಗಲ್ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ರೋಗ ಬಂದಾಗ ಬಾಯಿಯ ಮತ್ತು ಚರ್ಮದ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕು. ಮಸಾಲೆಯುಕ್ತ, ಆಮ್ಲೀಯ ಆಹಾರಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸಬಾರದು. ಚರ್ಮಕ್ಕೆ ಕಿರಿಕಿರಿ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಾರದು. ಸೂಕ್ತ ಸಮಾಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತಂತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು. ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಡೆಯಬೇಕು.

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಮಾರ್ಗಗಳು

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ಅನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಯಾವುದೇ ಖಚಿತವಾದ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಕೆಲವು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ರೋಗ ಉಲ್ಬಣಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು:

• ಪರಿಚಿತ ಪ್ರಚೋದಕಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ: ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳು (ನೋವು ನಿವಾರಕಗಳು ಅಥವಾ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಔಷಧಿಗಳಂತಹವು) ಮತ್ತು ಅಲರ್ಜಿನ್‌ಗಳು ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ತರಹದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಹೊಸ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು ಯಾವಾಗಲೂ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ.

• ಒತ್ತಡವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿ: ಯೋಗ, ಧ್ಯಾನ ಅಥವಾ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ.

• ಉತ್ತಮ ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ: ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಾಯಿ, ಚರ್ಮ ಮತ್ತು ಜನನಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

• ನಿಯಮಿತ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆಗಳು: ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೆಪಟೈಟಿಸ್ ಸಿ ಅಥವಾ ಇತರ ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿರುವ ಜನರಿಗೆ ನಿಯಮಿತ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆ ಅಗತ್ಯ.

• ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿ: ತಾಜಾ ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು, ಹಸಿರು ಸೊಪ್ಪುಗಳು ಮತ್ತು ಧಾನ್ಯಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುವ ಸಮತೋಲಿತ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸಿ. ಇಂತಹ ಆಹಾರವು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಮಸಾಲೆಯುಕ್ತ, ಆಮ್ಲೀಯ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಉಪ್ಪು-ಖಾರವಿರುವ ಜಂಕ್ ಆಹಾರವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.

• ತೀವ್ರ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ: ಚರ್ಮದ ಕಿರಿಕಿರಿಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಸೌಮ್ಯವಾದ ಸೋಪ್‌ಗಳು, ಶಾಂಪೂಗಳು ಮತ್ತು ಚರ್ಮದ ಆರೈಕೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.

ಲೈಕನ್ ಪ್ಲಾನಸ್ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದಾದ ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದ್ದು ದೇಹದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಬಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಇದು ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಸೂಕ್ತ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು.