ಮಂಗಳೂರು: ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವು ಒಟ್ಟು 8,900 ಕೋಟಿ ರೂ. ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ (CSR) ನಿಧಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ 2,542 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳು, ಅಂದರೆ ಶೇ 29 ರಷ್ಟು ಅನುದಾನ ಕೇವಲ ಐದು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿವೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ, ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ, ಬಳ್ಳಾರಿ, ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿದೆ.
ಆದರೂ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರವು ಸಿಎಸ್ಆರ್ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಕುಸಿತ ಕಂಡಿದೆ. 2021-22ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ1,074.13 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗೆ ತಲುಪಿದೆ. ನಂತರ 2023-24ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 2.98 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗೆ ಇಳಿಯಿತು.
2019-20ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಿಂದ ರಾಜ್ಯದ ಸಿಎಸ್ಆರ್ ಕೊಡುಗೆಗಳು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿವೆ, ಒಟ್ಟು ಖರ್ಚು 1,448.16 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಾಗಿದ್ದು, 2023-24ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 2,254.88 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಹೊಸ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತಲುಪಿದೆ ಎಂದು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಸಂಸದ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಬ್ರಿಜೇಶ್ ಚೌಟ ಅವರ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರವಾಗಿ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ನಡುವಿನ ಅಸಮಾನತೆಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ಪ್ರಮುಖ ವಲಯಗಳ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಏರಿಕೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಶಿಕ್ಷಣವು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಫಲಾನುಭವಿ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ, ಇದು 2024ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 974.07 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಒಟ್ಟು ಸಿಎಸ್ಆರ್ ವೆಚ್ಚದ ಶೇ. 40 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು. ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಸುಸ್ಥಿರತೆ (358.22 ಕೋಟಿ ರೂ.), ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ (319.59 ಕೋಟಿ ರೂ.) ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ತರಬೇತಿಗಾಗಿ (64.71 ಕೋಟಿ ರೂ.) ಹಣ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಜಿಲ್ಲಾವಾರು ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭ ಗಳಿಸಿದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ, ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷ2024 ರಲ್ಲಿ ರೂ. 149.70 ಕೋಟಿ ಗಳಿಸಿದೆ. ಇದು 2020 ರಲ್ಲಿ ರೂ. 17.15 ಕೋಟಿಗಳಿಂದ ಭಾರಿ ಜಿಗಿತವಾಗಿದೆ. ಮೈಸೂರು ಕೂಡ ಭಾರೀ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ, FY20 ರಲ್ಲಿ ರೂ. 27.18 ಕೋಟಿಗಳಿಂದ FY24 ರಲ್ಲಿ ರೂ. 155.96 ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ, ಆ ವರ್ಷದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಅನುದಾನ ಪಡೆದ ಜಿಲ್ಲೆಯಾಗಿದೆ.
ಕೋಲಾರ ನಂತರ ರೂ. 51.99 ಕೋಟಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ರೂ. 17.54 ಕೋಟಿಗಳಿಂದ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡವು 2023-24 ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ರೂ. 50.64 ಕೋಟಿ ಸಿಎಸ್ಆರ್ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ - ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ರೂ. 39.17 ಕೋಟಿಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಜಿಲ್ಲೆ ಒಟ್ಟು ರೂ. 250.46 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆ.
ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರು ದಕ್ಷಿಣದಂತಹ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ತೀವ್ರ ಕುಸಿತ ಅನುಭವಿಸಿವೆ, ಈ ಹಿಂದೆ ಕೇವಲ 0.13 ಕೋಟಿ ರೂ. ಇತ್ತು, ನಂತರ 0.23 ಕೋಟಿ ರೂ. ಇತರ ಕಡಿಮೆ ಅನುದಾನಿತ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಜಯಪುರ (ರೂ. 3.21 ಕೋಟಿ), ಮಂಡ್ಯ (ರೂ. 5.59 ಕೋಟಿ) ಮತ್ತು ಗದಗ (ರೂ. 4.15 ಕೋಟಿ) ಸೇರಿವೆ.
ಯಾದಗಿರಿ 2023-24ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲಿಲ್ಲ. ಸಿಎಸ್ಆರ್ ನಿಧಿಯ ಬಹುಪಾಲು ಭಾಗ, ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷ 24 ರಲ್ಲಿ ರೂ. 1,458.70 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು 'ವಿಂಗಡಿಸದ ಜಿಲ್ಲೆ' ಎಂದು ಟ್ಯಾಗ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾದ ಮುಕ್ಕಾ ಪ್ರೋಟೀನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಎಂಬ ಒಂದು ಕಂಪನಿಯು ಸಿಎಸ್ಆರ್ ಬಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ವಿಫಲವಾಗಿತ್ತು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ 2023 ರಲ್ಲಿ ರೂ.2,57,000 ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು.
ಸಿಎಸ್ಆರ್ ಒಂದು ಮಂಡಳಿಯ ನೇತೃತ್ವದ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಿಎಸ್ಆರ್ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹಣವನ್ನು ಹೇಗೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಮುಕ್ತವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಜಿಲ್ಲೆಗಳಾದ್ಯಂತ ಹಣವನ್ನು ಸಮವಾಗಿ ವಿತರಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಆದೇಶವಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ.