ನಮ್ಮ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ಮೃದುವಾದ ಬಲೂನ್ಗಳಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಪರಿಸರದಲ್ಲಿರುವ ಶುದ್ಧ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಮೂಗಿನ ಮೂಲಕ ಒಳಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ದೇಹದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗಕ್ಕೂ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತವೆ. ಆರೋಗ್ಯವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ವಾಸಕೋಶದೊಳಗಿರುವ ಗಾಳಿ ಚೀಲಗಳು ಮೃದುವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ತೆರೆದಿರುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಉಸಿರಾಟ ಸುಗಮವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಗಾಳಿಯ ಕೋಶಗಳ ಸುತ್ತಲಿರುವ ನಾಜೂಕಾದ ಜಾಲವೇ ಇಂಟರ್ಸ್ಟಿಶಿಯಲ್. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಕಠಿಣತೆ (ಫೈಬ್ರೋಸಿಸ್) ಅಥವಾ ಉರಿಯೂತ ಉಂಟಾದಾಗ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ಬಿಗಿಯಾಗುತ್ತವೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಅವು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸದೆ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ರಕ್ತದಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾಗಿ ಪೂರೈಸಲು ಕಷ್ಟವಾದಾಗ ಇಂಟರ್ಸ್ಟಿಶಿಯಲ್ ಲಂಗ್ ಡಿಸೀಸ್ (ಐಎಲ್ಡಿ) ಸಮಸ್ಯೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಅಂಗಾಂಶವು (ಜೀವಕೋಶಗಳ ಗುಂಪು) ಒರಟಾಗಿ ಮತ್ತು ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ, ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಹಿಗ್ಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಉಸಿರಾಟ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಹಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಆಮ್ಲಜನಕ ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ.
ಈ ಕಾಯಿಲೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆ. ಇದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ಟಿಲು ಹತ್ತುವಾಗ ಅಥವಾ ವೇಗವಾಗಿ ನಡೆಯುವಾಗ ಮಾತ್ರ ಕಾಣಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ನಂತರ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ತೊಂದರೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಹಲವು ಜನರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಿಂದ ಗುಣವಾಗದ ಒಣ ಕೆಮ್ಮಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಾರೆ. ದೇಹದಲ್ಲಿ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಮಟ್ಟ ಕಡಿಮೆಯಾದ ಕಾರಣ ಆಯಾಸ, ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಹೀನತೆ ಸಾಮಾನ್ಯ. ಕೆಲವು ಗಂಭೀರ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಬೆರಳುಗಳ ತುದಿಗಳು ದುಂಡಾಗಿ ಊದಿಕೊಂಡಂತೆ ಕಾಣಬಹುದು ಮತ್ತು ರಕ್ತದಲ್ಲಿಆಮ್ಲಜನಕದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ತುಟಿಗಳು ಅಥವಾ ಉಗುರುಗಳು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಬಹುದು.
ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಧ್ಯವಯಸ್ಕರು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸಾದವರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಧೂಮಪಾನವು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು ರೋಗವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹದಗೆಡಿಸುತ್ತದೆ. ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ನಿರ್ಮಾಣ ಕೆಲಸಗಾರರು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿ ಸಾಕಣೆ ಮಾಡುವವರಂತಹ ಧೂಳು, ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಪ್ರೋಟೀನ್ಗಳನ್ನು ಉಸಿರಾಡುವ ಜನರು ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ತುತ್ತಾಗುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ರುಮಟಾಯ್ಡ್ ಸಂಧಿವಾತ ಅಥವಾ ಲೂಪಸ್ನಂತಹ ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವವರಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಯಿಲೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕೆಲವು ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಕಾರಣಗಳೂ ಇರಬಹುದು. ಇನ್ನು, ವಿಕಿರಣ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಅಥವಾ ಹೃದಯರೋಗಗಳಿಗೆ ಬಳಸುವ ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಗಾಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಬರಬಹುದು.
ಆಧುನಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಗಾಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗುಣಪಡಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲ, ಆದರೆ ರೋಗದ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಹಲವಾರು ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಆಂಟಿ-ಫೈಬ್ರೊಟಿಕ್ ಔಷಧಗಳು ಗಾಯದ ಅಂಗಾಂಶ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿಧಾನ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಉರಿಯೂತವೇ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದರೆ ವೈದ್ಯರು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಬಹುದು. ಆಮ್ಲಜನಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಪುನರ್ವಸತಿ ಮತ್ತು ಧೂಮಪಾನ ತ್ಯಜಿಸುವಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕಸಿ ಏಕೈಕ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿರಬಹುದು.
ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಡೆಯುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅದರಲ್ಲಿಯು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಅಥವಾ ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ಕಾರಣಗಳಿದ್ದರೆ ಪರಿಹಾರ ಕಷ್ಟ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಅಪಾಯವನ್ನು ಇದರ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಧೂಮಪಾನದಿಂದ ದೂರವಿರುವುದು ಮತ್ತು ಸಿಗರೇಟಿನ ಹೊಗೆ ಸೇವನೆ ಮಾಡದಿರುವುದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಧೂಳು ಅಥವಾ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಕೆಲಸದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಮುಖವಾಡಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಆರಂಭಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಡೆಯುವುದೂ ಸಹ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಆಯುರ್ವೇದವು ಈ ರೋಗವನ್ನು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ನೋಡುತ್ತದೆ. ಆಯುರ್ವೇದದ ಪ್ರಕಾರ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ತೊಂದರೆಗಳು ದೋಷಗಳ ಅಸಮತೋಲನದಿಂದ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಾತ ಮತ್ತು ಕಫ ದೋಷಗಳಿಂದ ಮತ್ತು 'ಆಮ' ಎಂಬ ವಿಷಕಾರಿ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಶೇಖರಣೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ. ಉರಿಯೂತವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ವಾಯುಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲು ತುಳಸಿ, ಅರಿಶಿನ ಮತ್ತು ಹಿಪ್ಪಲಿಯಂತಹ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಯುರ್ವೇದಿಕ್ ಔಷಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಶ್ವಗಂಧ ಮತ್ತು ಗುಡುಚಿಯಂತಹ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ದೇಹವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅನುಲೋಮ, ವಿಲೋಮ ಮತ್ತು ಭಸ್ತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಗಳನ್ನು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಲಹೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸುಲಭವಾಗಿ ಜೀರ್ಣವಾಗುವ ಆಹಾರ ಸೇವನೆ ಉತ್ತಮ. ಮಜ್ಜಿಗೆ ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಕರಿದ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು ಸಹಕಾರಿ.
ಕೊನೆಮಾತು: ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಇಂಟರ್ಸ್ಟಿಶಿಯಲ್ ಲಂಗ್ ಡಿಸೀಸ್ ಎಂಬುದು ಶ್ವಾಸಕೋಶವನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಿ ಉಸಿರಾಟವನ್ನು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿಸುವ ಒಂದು ಸಮಸ್ಯೆ. ಆಧುನಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನವು ಔಷಧಿ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮೂಲಕ ಹಾನಿಯನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಆಯುರ್ವೇದವು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ದೇಹದ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎರಡೂ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಡಾ. ವಸುಂಧರಾ ಭೂಪತಿ
ಮೊ: 9986840477
ಇ-ಮೇಲ್ : bhupathivasundhara@gmail.com