ನವದೆಹಲಿ: ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರಾಯ್‌ಬಾಗ್ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಜಲಾಲ್‌ಪುರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿರುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಯಲ್ಲಮ್ಮ ದೇವಿ ದೇವಾಲಯವು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿ ಎಂದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ್ದ ಆದೇಶವನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ.
ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಎಂ.ಎಂ. ಸುಂದರೇಶ್ ಮತ್ತು ಎನ್. ಕೋಟೇಶ್ವರ ಸಿಂಗ್ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ದ್ವಿಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿದ ನಂತರ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿತು.
ಅರ್ಜಿದಾರರ ಪರವಾಗಿ ಹಾಜರಾದ ವಕೀಲರಾದ ರಾಜೇಶ್ ಜಿ. ಇನಾಮದಾರ್ ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತ್ ಆನಂದ್, ಪೇಶ್ವೆ ರಾಜವಂಶದ ಕಾಲದ ಈ ದೇವಾಲಯವು ಭಕ್ತರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿರುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪೂಜಾರಿಗಳು ಅದರ ಮೇಲೆ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಲಿಖಿತ ಉತ್ತರ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.
ಹಿಂದಿನ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳು ಪೂಜೆಯ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇತ್ಯರ್ಥಪಡಿಸಿವೆಯೇ ಹೊರತು ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನಲ್ಲ, ಖಾಸಗಿ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಕೀಲರು ವಾದಿಸಿದರು. ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮುಂದೆ ರಾಜ್ಯವು ದೇವಾಲಯವು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್‌ಗೆ ಸೇರಿದ್ದು ಯಾವುದೇ ಖಾಸಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವ ಅಫಿಡವಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದೆ ಎಂದು ವಕೀಲರು ಗಮನಸೆಳೆದರು.
ಈ ಸಲ್ಲಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಪೀಠವು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು 1986 ರ ಹಿಂದಿನ ತೀರ್ಪಿನ ಮೇಲೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಅವಲಂಬನೆಯು ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿತು. ಆ ಪ್ರಕರಣವು ಪೂಜಾ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪೂಜೆಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯಗಳು ಬಲವಾದ ಪುರಾವೆಗಳಿಂದ ನಿರಾಕರಿಸದ ಹೊರತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳೆಂಬ ಊಹೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಗಮನಿಸಿದೆ.
ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ಬಾಂಬೆ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ಸ್ (BPT) ಕಾಯ್ದೆ, 1950 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ದೇವಾಲಯವಾಗಿ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸುವ ವಿಷಯವನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸುವಂತೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿತು.