ನವದೆಹಲಿ: ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ಉತ್ತರಕಾಶಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಧರಾಲಿ ಮತ್ತು ಹರ್ಷಿಲ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ದುರಂತದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಕಾಣೆಯಾಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅವರ ಸಾವುಗಳ ನೋಂದಣಿ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ.
ಸಚಿವಾಲಯದ ಈ ನಿರ್ಣಾಯಕ ನಿರ್ಧಾರವು, ವಿಪತ್ತು ಪರಿಹಾರ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದುಃಖಿತ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಆಗಸ್ಟ್ 5 ರಂದು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಪ್ರವಾಹ ಉಂಟಾಗಿ 51 ದಿನಗಳ ನಂತರವೂ 67 ಮಂದಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ಪೀಡಿತ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸಕಾಲಿಕ ನೆರವು ನೀಡಲು ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕಾನೂನು ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಿಸುವಂತೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ತುರ್ತಾಗಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿತ್ತು.
ಅಧಿಕೃತ ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಜನರಲ್ ಹೊರಡಿಸಿದ ಅನುಮೋದನೆಯು, ಜನನ ಮತ್ತು ಮರಣಗಳ ನೋಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ, 1969 ರ ಪ್ರಮಾಣಿತ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮೀರುತ್ತದೆ, ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣೆಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲು ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಯುವ ಅವಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
TNIE ಜೊತೆ ಮಾತನಾಡಿದ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಡಾ. ಆರ್. ರಾಜೇಶ್ ಕುಮಾರ್, ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
"ಉತ್ತರಕಾಶಿಯ ಧರಾಲಿ ಮತ್ತು ಹರ್ಷಿಲ್ ವಿಪತ್ತುಗಳಿಂದ ಕಾಣೆಯಾದವರ ಮರಣ ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ನಾವು ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇವೆ."
ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಲು, ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತವು ಈ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಉಪ-ವಿಭಾಗೀಯ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ (SDM) ಅವರನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಿದೆ, ಜಿಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ (DM) ಮೇಲ್ಮನವಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
2021 ರ ಚಮೋಲಿ ದುರಂತದ ನಂತರ ಕೇಂದ್ರವು ನೀಡಿದ ಇದೇ ರೀತಿಯ ವಿನಾಯಿತಿಯನ್ನು ಈ ಕ್ರಮವು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ರಿಷಿ ಗಂಗಾ ದುರಂತದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಕಾರ್ಮಿಕರು ಕೊಚ್ಚಿ ಹೋಗಿದ್ದರು. "ಇಂದಿನ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದ ನಿರ್ಧಾರವು 2021 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಪೂರ್ವನಿದರ್ಶನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇರುವ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. "ಇದು ಪೀಡಿತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ತಕ್ಷಣದ ಅಗತ್ಯಗಳೆಡೆಗೆ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ." ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಇಲಾಖಾ ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಿಕರಿಂದ ತಕ್ಷಣದ ಕ್ರಮದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಸಂಬಂಧಿಕರು ಮೊದಲು ಕಾಣೆಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವರದಿಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಶಾಶ್ವತ ವಾಸಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಈ ವರದಿಯನ್ನು ನಂತರ ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶದ SDM ಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ತರುವಾಯ, ಕಾಣೆಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅನುಮಾನಿತ ಸಾವಿನ ಕುರಿತು ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುವ 30 ದಿನಗಳ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೋಟಿಸ್ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸದಿದ್ದರೆ, ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ನೀಡಿದ ನಂತರವೇ ಕುಟುಂಬಗಳು ವಿಪತ್ತು ಪರಿಹಾರ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅರ್ಹರಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಕುಮಾರ್ ವಿವರಿಸಿದರು.