ನವದೆಹಲಿ: ತಕ್ಷಣದ ಹಣವರ್ಗಾವಣೆಗೆ ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಯುನಿಫೈಡ್ ಪೇಮೆಂಟ್ ಇಂಟರ್ ಫೇಸ್ (ಯುಪಿಐ) ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ವಹಿವಾಟಿನ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.
ಯುಪಿಐ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ವೇಗವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಪಾವತಿಯ ವಿಧಾನವಾಗಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಆರ್ ಬಿಐ ಜ.1, 2024 ರಿಂದ ಕೆಲವು ಬದಲಾವಣೆ ಹಾಗೂ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ.
ಒಂದು ವರ್ಷದಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸದ ಯುಪಿಐ ಐಡಿಗಳನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಪೇಟಿಎಂ, ಗೂಗಲ್ ಪೇ, ಫೋನ್ ಪೇ ಹಾಗೂ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾವತಿ ನಿಗಮ (NPCI) ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದೆ.
ಯುಪಿಐ ಗಳ ಮೂಲಕ ದಿನವೊಂದಕ್ಕೆ ಗರಿಷ್ಠ 1 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿವರೆಗಿನ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, RBI ಯುಪಿಐ ಪಾವತಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಡಿಸೆಂಬರ್ 8, 2023 ರಂದು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ UPI ಪಾವತಿಗಳ ವಹಿವಾಟಿನ ಮಿತಿಯನ್ನು ₹ 5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಏರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆನ್‌ಲೈನ್ ವ್ಯಾಲೆಟ್‌ಗಳಂತಹ ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಪಾವತಿ ಸಾಧನಗಳನ್ನು (ಪಿಪಿಐ) ಬಳಸಿ ಮಾಡಿದ ₹ 2,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲವು ವ್ಯಾಪಾರಿ UPI ವಹಿವಾಟುಗಳ ಮೇಲೆ 1.1 ಪ್ರತಿಶತ ಇಂಟರ್‌ಚೇಂಜ್ ಶುಲ್ಕವನ್ನೂ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪಾವತಿ ವಂಚನೆಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ನಿದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲು, ಬಳಕೆದಾರರು ಈ ಹಿಂದೆ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸದ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ₹ 2,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೊದಲ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ, ಪ್ರತಿ ವಹಿವಾಟಿಗೂ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವುದಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಮಿತಿಯನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. UPI ಸದಸ್ಯರು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ UPI 'ಟ್ಯಾಪ್ ಮತ್ತು ಪೇ' ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಆರ್‌ಬಿಐ ಜಪಾನಿನ ಕಂಪನಿ ಹಿಟಾಚಿಯ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಈಗ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ UPI ಎಟಿಎಂಗಳನ್ನು ಹೊರತರಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ನೀವು QR ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಆಗಸ್ಟ್ 2023 ರಲ್ಲಿ, UPI 10 ಬಿಲಿಯನ್ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ದಾಟುವ ಮೂಲಕ ಗಮನಾರ್ಹ ಮೈಲಿಗಲ್ಲನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ನ್ಯಾಶನಲ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಉನ್ನತ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು, ದೇಶವು ತಿಂಗಳಿಗೆ 100 ಬಿಲಿಯನ್ ಯುನಿಫೈಡ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (ಯುಪಿಐ) ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.